domingo, 30 de mayo de 2010

Las reglas del juego (Leverage)

[youtube http://www.youtube.com/watch?v=WWszDB5c5EU&hl=es_ES&feature=player_embedded&version=3]

Xa levamos uns días de libros así que imos darlle á televisión outra vez. Certo é que non hai de momento máis series, polo menos que eu vexa, de verdadeira calidade pero si que quedan outras que polo menos merecen algo a pena polo entretidas que son, como é o caso de hoxe. Non quedará como algo novidoso ou destacable, pero como teño dito outras veces hai momentos nos que un o único que quere é entreterse un rato e esta de hoxe ten esa función. Falo dunha serie que aquí ten o nome de “Las reglas del juego”, “Leverage” en inglés que, traducido sería algo así como efecto de palanca, ademais é un termo que se usa en inglés en economía referido máis ou menos ao feito de obter financiamento para unha empresa. Pode verse na cadea AXN, e creo que de momento non pasou por ningunha das cadeas que non son de pago, pero espero que apareza, porque xa digo que está moi ben para pasar un bo rato. Neste momento están a emitir a segunda temporada e polo que vin en páxinas americanas pronto estrearán por alá a terceira, así que debe de ter un certo éxito. É máis, so como curiosidade, o outro día vendo un partido da NBA aparecía a publicidade desta terceira temporada no campo.


É unha serie producida por TNT. A primeira temporada consta de 13 episodios e foi estreada a finais do 2008; a segunda é do 2009 e son 15 capítulos e a terceira estrearase no verán deste ano en Estados Unidos. O protagonista, como ocorre en casos xa aparecidos por aquí, é un coñecido actor de cine, que ata gañou un Óscar, un actor que me gusta sempre bastante e que aquí fai un papel simpático, intelixente e non está nada mal, é máis, é el precisamente o que lle dá un aire de certa calidade que é unha das cousas que merecen a pena da serie. Falo de Timothy Hutton, un actor ao que posiblemente polo nome a algúns non lles soe demasiado, pero seguro que en canto lle vexan a cara daranse conta de quen é. O resto dos protagonistas non son demasiado coñecidos, algúns apareceron noutras series e son actores de televisión todos eles.


Vainos contar a historia de Nathan Ford (o papel de Hutton), un antigo investigador de fraudes para unha compañía de seguros. Esta compañía negouse a pagar un tratamento experimental que podería salvar a vida do seu fillo, que acaba morrendo, o que trae consigo un divorcio, que deixe o seu traballo e que, durante un tempo, se dedique a beber. Nos primeiros capítulos ten a oportunidade de vingarse desta aseguradora, para o que monta un equipo de xente cada un coa súa especialidade e idear un plan para sacarlle moitos cartos case sen que o saiban. Tras o bo resultado deste primeiro golpe formarán un equipo que se dedicará a montar timos contra grandes empresas ou xente rica que se quedou co diñeiro das persoas que os contratan. Non so loitarán contra grandes empresas, aparecerá a mafia, outras aseguradoras, estafadores..., pero case sempre actuando contra xente sen escrúpulos que se aproveita doutra xente. Para iso conta con ese equipo formado ao principio, no que salvo el, todos son ladróns especializados en certos campos que acaban por deixar esa vida que levaban para axudar aos demais. Así temos, ademais de Ford, que é o cerebro e o que se encarga de idear e dirixir os plans, todos eles timos moi ben montados, a catro persoas máis, dous homes e dous mulleres. Sophie Deveraux é unha experta ladroa sobre todo de obras de arte e será sempre a encargada de interpretar distintos papeis para entrar en contacto coas persoas ás que queren enganar, ademais é unha actriz frustrada que non consegue papeis decentes, polo que interpretar papeis na vida real é case unha vía de escape. O outro personaxe feminino é, para min, un dos mellores personaxes da serie. Dela so coñecemos o apelido, Parker, unha experta ladroa de xoias e obras de arte, torpe socialmente, evita o contacto social e físico, é unha inadaptada cunha infancia pasada entre orfanatos e casas de acollida, experta en caixas fortes, sistemas de alarma e todo o que teña que ver con entrar sen que ninguén o note en edificios, bancos..., é capaz de roubar calquera cousa a calquera sen que se de nin conta. Temos logo a Elliot Spencer, que sería o que leva a parte física, un antigo soldado de fortuna do que coñecemos mínimas partes do seu pasado, pero sempre relacionado coa violencia física, experto en armas e en case todas as formas de loita, así que esa é a parte que lle toca. E por último temos a Alec Hardison, o experto informático, tamén cun pasado de problemas familiares, é capaz de facer calquera cousa relacionada cun ordenador e é o encargado de todos os aspectos técnicos, é un hacker dos máis importantes do país e non hai case nada que se lle resista, un personaxe ademais simpático ao que lle encanta facer de vez en cando as cousas que non lle corresponden, que é cando máis disfruta. Así temos aos protagonistas, o cerebro, a actriz, a ladroa, o informático e o loitador, cinco persoas que se xuntan para montar os plans máis complexos para conseguir sempre o seu obxectivo, axudar aos máis débiles.


O que domina é o humor. Son ladróns que se complementan perfectamente e dirixidos por unha mente privilexiada que coñece todas as trampas dos timos, xa que antes era o mellor poñéndoos ao descuberto. Ademais temos un bo ritmo, sempre rápido e áxil, boas mostras de tecnoloxía de última xeración (pero sen chegar a ser incrible como ocorre noutras series, a verdade é que a pesar de ser case sempre plans complexos todo parece bastante verosímil, que é outra cousa a ter en conta), xiros sorpresivos que fan que as veces teñan que cambiar completamente o rumbo do plan e improvisar. Ademais non podemos dicir que sexa unha serie violenta, é axeitada para todos os públicos, xa que a que hai é case unha violencia de cómic, onde, como ocorría noutra serie que despois vou relacionar con esta, non morre ninguén creo que nunca, hai golpes, persecucións, disparos, pero nada que non poida ver calquera, ao revés. Algúns din que lles recorda ás películas de “Ocean´s eleven”, pode ser pola cuestión dos timos e a complexidade dos mesmos. Outros falan de Robin Hood, roubando aos ricos para darllo aos pobres. A min máis ben recórdame moito a unha serie clásica de hai uns anos e que pronto terá algo máis de recordo xa que están preto de estrear unha película baseada nela, falo de “El equipo A”, penso que é unha posta ao día desta mesma serie. Nela había un grupo de xente que se adicaba so mesmo, eran contratados por xente con problemas para enfrontarse aos ricos, tamén había plans elaborados, finxían ser outras persoas para relacionarse con aqueles aos que ían enganar e sobre todo a violencia da serie era branca, moi branca, porque para os que a recorden había disparos a moreas e non morría nunca ninguén. Así que se hai que relacionala con algunha das mencionadas eu penso que coa que ten máis que ver é con esta última.


Xa digo, moi entretida, cun ritmo moi áxil que non baixa en ningún momento dos corenta minutos que dura, cuns personaxes curiosos e moi definidos que teñen cada un as súas características pero que ao xuntarse dan o mellor de si mesmos e un humor que manifesta cada un dun xeito distinto, pero co que é imposible non rir en máis dun momento. Como dixen ao principio, máis que recomendable para pasar un bo rato.


[youtube http://www.youtube.com/watch?v=pigXd4Tdx2M&hl=es_ES&feature=player_embedded&version=3]

viernes, 28 de mayo de 2010

Editorial Bruguera, adeus

bruguera1973.jpgtrueno.jpg
A verdade é que non pensaba escribir nada hoxe, pero estaba a ler o periódico e na contraportada vin unha noticia que me provocou unha certa tristeza, a verdade. A noticia de que unha editorial peche non é nunca unha boa nova, pero se ademais é unha das clásicas do noso país, unha que nos deu a todos unha cantidade que non se pode medir de alegrías e bos ratos e que penso que creou toda unha xeración de lectores creo que é case un desastre. A editorial Bruguera pechará definitivamente a finais deste ano ou principios do que ven, unha verdadeira lástima.


A razón din que vén dada pola crise económica. A propietaria de Bruguera é o Grupo Zeta que toma a decisión de pechar esta editorial en canto remate de publicar as obras que ten contratadas. Din que levaban varios anos tentando “levantala”, pero que xa non é rendible, cousas da economía. Todos sabemos que non estamos nun bo momento, pero a pesar diso creo que a rendabilidade dalgunhas cousas non pode ou non debería ser a máxima para manter ou non algo. Din que este peche servirá para reforzar outros selos máis comerciais, pero tamén podían plantexarse cambiar as estratexias e mantela. Son poucas as oportunidades que agora se lle dan as cousas, en canto algo non da o diñeiro que os empresarios esperan obter, van e o eliminan, así, sen pensalo demasiado e sen dar máis oportunidades. Non é que esteamos nun país no que se lea moito e sei por experiencia que as novas xeracións non están saíndo precisamente afeccionadas á lectura, iso é innegable. Agora a competencia visual é tan grande que para eles é unha perda de tempo ter que ler algo. No meu traballo cústame moitísimo atopar algunha lectura que lles guste, ler é algo completamente obrigatorio para eles e algo que moi poucos, cada vez menos, fan dun xeito voluntario, o que me parece moi triste, sobre todo para eles, porque trae consigo outras consecuencias das que non son agora conscientes, porque non son capaces de saber canto poden aprender lendo. Tamén se fala moito de fracaso escolar, de abandonos, de non saber que facer con eles; pois penso que moitas destas cousas veñen de non ter hábitos lectores desde pequenos, telos axudaríaos moito a estudar, a comprender o que len, non so na literatura, senón nos seu libros de texto, pero iso é algo que custa que entendan. Non son conscientes en absoluto do que se perden e a competencia audiovisual (televisión, consolas, internet...) é moi forte.


Bruguera naceu no ano 1910, especializada en novelas por entregas, libros de chistes e biografías populares. En 1921 empeza co cómic “Pulgarcito”, que foi a competencia do popular “TBO”. Desde os anos 50 clásicos da literatura popular española como Corín Tellado ou Estefanía publicaron as súas moitas novelas nesta editiorial, de amores unha e do oeste o outro. Tamén nesta época clásicos do cómic español saen dela, como “El Capitán Trueno”. Nos anos 60 e 70 foi a maior editora de cómics de España con debuxantes clásicos que todos temos que recordar, como o gran Ibáñez e as historietas de “Mortadelo y Filemón”, “Zipi y Zape”, “Rompetechos”, “13 Rue del Percebe”, “Anacleto”, “Pepe Gotera e Otilio” e unha infinidade delas que quedarán para sempre nos nosos recordos de infancia. Todos os que pasamos dos corenta temos que recordar a estes personaxes e máis. Os nostálxicos poden ver unha pequena historia desta editorial e de todos os seus personaxes nesta páxina web: http://seronoser.free.fr/bruguera/


Para moitos de nos estas foron as nosas primeiras lecturas, polo menos para min si, e foron lidas durante moito tempo, non so de pequeno. Cada vez que saía un conto novo de moitos destes personaxes, xa sendo algo maior, procuraba conseguilo e lelo, porque era como volver de novo á infancia por un momento. Xa era lector de libros pero aínda tiña ganas de ler o novo de “Mortadelo” cando Ibáñez e Bruguera publicaban un novo libro, moitas veces relacionados coa actualidade do momento, desde o Mundial de Fútbol de España, as Olimpíadas de Barcelona, las aventuras nas que coñecen a Pau Gasol ou a Fernando Alonso e moitos outros acontecementos, a maior parte deportivos, iso é certo, pero é o máis popular. En casa teño algúns volumes recopilatorios que os meus fillos len de vez en cando (e algunha vez aínda os collo eu, para que negalo).rompetechos.jpg


Unha pena, de verdade. Penso que esa iniciación á lectura hoxe perdeuse, os nenos e nenas de agora non len nada de nada, por non ler non len nin tebeos, porque xa nada lles chama a atención e están perdendo a porta de entrada á lectura. Penso que todos empezamos a ler con cousas como estas, nunca estiven, como outros, en contra de que os nenos lean tebeos e cómics porque son o principio dun camiño que ten esa porta de entrada, pero agora non chegan nin a pasar ao principio do camiño e iso trae as consecuencias comentadas, que non len nada de nada e é moi difícil atopar algo que lles guste de verdade. Tampouco quero ser tan negativo, porque hai algúns momentos e autores que trouxeron consigo un certo éxito de lectores e ventas, penso na serie de “Harry Potter” ou na saga “Crepúsculo”, que fixeron que moitos deles andaran cun libro baixo o brazo e leran, pero para moitos deles iso quedou aí e non pasaron a outras cousas, morta a saga acabouse o interese. Para outros non, pero son unha minoría.


zipi.jpg


E xa remato, hoxe non foi máis que unha reflexión provocada por esta noticia, adeus Bruguera e todos os que naceron e desaparecen contigo. Un recordo con cariño para todos eles.


mortadelo.jpgpercebe.jpg

jueves, 27 de mayo de 2010

"El clan Inugami", Seishi Yokomizo

yokomizo.jpginugami.jpg
Hai uns días aparecía por aquí a primeira novela dun autor xaponés, e dicía eu que pensaba que non ía tardar moito en aparecer algunha máis doutro do mesmo país, o que non sabía era que sería tan pronto, poucos días despois, pero é que acabo de ler unha novela que me gustou bastante e que me tivo intrigado e interesado durante toda a lectura. Chegou a min por un regalo dun dos meus irmáns, e sorprendeume porque non coñecía de nada ao autor pero el tiña boas referencias, e acertou. De paso tamén inauguramos un xénero novo neste blog, porque esta é unha novela de detectives ou, como cualifican algúns a este xénero especial e moi habitual dentro do mundo dos investigadores privados, unha novela enigma, desas nas que un ten que ir pensando xunto co protagonista en quen é o autor dos asasinatos que van aparecendo ao longo da historia. Polo que vin é a única traducida ao castelán deste autor, e iso que é un dos máis lidos en Xapón e as súas obras non son recentes, estráñame que non haxa ningunha máis, pero espero que a mesma editorial se anime a facelo, porque polo menos a que lin eu, merece a pena. Titúlase “El clan Inugami” e o autor é Seishi Yokomizo. Xa digo que en castelán so podemos disfrutar desta, pero ten moitos libros e é o autor de novelas de misterio máis coñecido de Xapón e Asia, con adaptacións cinematográficas e series de televisión baseadas nas súas novelas. Vendeu máis de 55 millóns de exemplares das súas historias.


Seishi Yokimizo naceu no ano 102 en Kobe e morreu en 1981. De neno era afeccionado ás novelas de detectives e en 1921, mentres traballaba nun banco, publicou a súa primeira historia. Graduouse no Colexio de Farmacéuticos de Osaka e tentou montar unha farmacia, pero non tivo demasiado éxito debido á competencia coa medicina tradicional. Trasladouse a Tokio, onde foi contratado pola Editorial Hakubunsha en 1926, renunciando en 1932 para dedicarse por enteiro a escribir. Desde o principio sentiuse atraido pola novela de policías. En 1934, mentres se recuperaba dunha tuberculose, completou a súa primeira novela, “Onibi”, publicada en 1935, aínda que algunhas partes foron censuradas polas autoridades. Coa chegada da Segunda Guerra Mundial tivo problemas para publicar as súas obras e pasou por graves problemas económicos, o que tamén afectou á súa enfermidade. Pero ao pouco de rematar a guerra as súas novelas tiveron un enorme éxito. Moitas foron publicadas en forma de serial en revistas, eran historias de misterio ao estilo das de detectives occidentais. Ata foi coñecido como o “John Dickson Carr xaponés”, un coñecido autor de novelas deste tipo ao que admiraba. Como todos os autores deste xénero ten un personaxe que aparece na maior parte das súas historias, como todos un home con certas peculiaridades e características. No seu caso é o detective Kosuke Kindaichi. No ano 1980 estableceuse un premio literario co seu nome para novelas de misterio inéditas.


“El clan Inugami” é unha novela publicada orixinalmente no ano 1972. En castelán aparece no ano 2009 por “La factoría de ideas” na súa colección Best Seller, co número 17. A historia parte da morte de Sahei Inugami, un home de negocios con moito diñeiro e moi importante, cunha vida axitada e con certos misterios. Un avogado, Toyoichiro Wakabayashi, tenta contratar ao detective Kosuke Kindaichi (como dixen o protagonista da maior parte das novelas do autor), pero este avogado morre de forme estraña e violenta pouco antes de poder falar co detective. Aquí empeza o misterio e os asasinatos. Todo ven motivado polo testamento de Inugami, que todos os seus descendentes queren coñecer o máis pronto posible, pero esta lectura non se pode facer ata a chegada dun dos netos do falecido, Kiyo, que marchou á guerra e aínda non volveu. Inugami tivo tres mulleres, aínda que non casou con ningunha delas e cada unha tivo un fillo varón e as tres nais e os tres fillos esperan herdar o imperio económico que deixou. Pero polo medio temos tamén a Tamayo Nonomiya, a neta dun monxe chamado Daini que é fundamental na historia e que foi o que acolleu a Inugami na súa mocidade e fixo del o home que foi despois. Aparece Kiyo, cunha máscara que lle cobre a cara polas feridas recibidas en combate e dáse lectura ao testamento. Todos quedan abraiados pola decisión do falecido, xa que a que sae máis beneficiada é Tamayo, que non ten nada que ver directamente coa familia e un elemento novo, Shizuma Aonuma, que tamén quedará moi beneficiado nese testamento. En realidade a maior herdeira será Tamayo, pero para iso terá que casar cun dos netos do morto: Kiyo, Tomo e Také. E aquí empezan os asasinatos misteriosos e violentos que desconcertan a todos, policía, ao detective Kindaichi a á propia familia.


Pode parecer un argumento algo retorcido e posiblemente non demasiado ben contado, pero contar máis sería desvelar cousas que o lector ten que descubrir por si mesmo, porque o mellor de estes relatos é ir pouco a pouco lendo e imaxinando quen pode ser o asasino e, neste caso, non hai maiordomo a quen botarlle as culpas. Hai anos lin, como case todos os que sexan lectores, as novelas de Agatha Christie, pois moitas delas seguen este mesmo esquema. Un grupo de xente reunida nun lugar máis ou menos pechado no que pouco a pouco algúns van morrendo e o lector ten que ir pensando a ver quen é o que os mata entre os que van quedando. E un final resolto nunha reunión de todos os protagonistas da novela no que todo quedará aclarado. Como nelas tamén temos á policía e ao detective que é o que acaba por resolver todo ao final, sempre sorpresivo e ben levado. Pois o mesmo ocorre nesta, un clan familiar que esconde moito máis do que parece, marcados por un patriarca duro e case cruel en moitas das decisións da súa vida e que deixa un testamento que o único que fai e enfrontar a todos, xa que no todos poden quedar beneficiados. As envexas, as rivalidades, os odios e rancores, as mentiras entre todos eles son unha constante e todos teñen unha serie de motivos ocultos que van saíndo á luz a medida que avanzamos na lectura. Se a isto lle sumamos ese aire das novelas xaponesas, con ese estilo de vida tranquilo, repousado, no que as cousas parece que pasan a cámara lenta, moi estético (pero advirto que o autor non se estende en amplas e lentas descricións, todo o contrario, é conciso pero completamente suficiente para imaxinar o que estamos a ler), cheo de rituais e costumes. Neste caso tamén aparece a simboloxía, fundamental para a cultura xaponesa, con tres elementos que son o símbolo do clan: o hacha, o crisantemo e a cítara, tres obxectos de ouro polos que alguén chegará a matar.


Se o desenvolvemento da novela recorda as da mencionada escritora inglesa (e moitos outros, claro, pero por mencionar á máis coñecida) non me podo resistir a comentar algo tamén do detective Kosuke Kindaichi. Este tipo de personaxes soen ter algunhas características especiais que os converten en persoas digamos peculiares. Neste caso temos a un home algo desastrado no seu vestir, tartamudo cando se pon nervioso e que ten outro costume que sorprende a todos os que están con el, cando está a pensar, non entende algo ou se sorprende comeza a rascarse compulsivamente a cabeza, o que fai que teña sempre un aspecto algo estraño. Resultoume un personaxe moi simpático, ademais de moi cinematográfico e non podo evitar dicir que me recordou a outro detective da televisión dos nosos anos mozos, os que recorden ao tenente Colombo poderán facerse unha idea aproximada de como é este, claro que cambiando a gabardina por un kimono. E como el, sempre medio despistado, parecendo que non se enteira de nada, facendo as veces preguntas tontas ou sen sentido, pero ao final demostrando que a súa cabeza estivo a funcionar perfectamente todo o tempo e ata o máis pequeno detalle quedou recollido na súa cabeza como unha peza dun puzzle que queda perfectamente montado ao final.


Se vos gustan este tipo de novelas eu non a deixaría pasar. Os personaxes son todos interesantes, e so mencionei a algúns dos principais, pero hai varios máis que son fundamentais para a historia, pero desvelar os seus nomes ou a súa participación sería xa dar demasiados datos e mediatizaría a algún posible lector, así que é mellor que o descubrades por vos mesmos. A lectura faise dun xeito moi áxil, a min duroume pouco aínda que non é unha novela longa, unhas 300 páxinas, con capítulos curtos que sempre te incitan a pasar ao seguinte para saber algo máis. Tamén haberá que acostumarse aos nomes, que ao principio, pola falta de costume, poden resultar algo confusos, pero para iso temos ao principio un listado de todos para consultar se nos perdemos algunha vez. Veña, a ver se descubrides ao culpable antes de chegar ao final, eu non o tiña claro ata as últimas páxinas.


Déixovos un vídeo dunha das dúas versións cinematográficas, a máis recente, que é do ano 2006, a pena é que está en xaponés e subtitulada en inglés e a verdade e que non teño nin idea de se chegou a estrearse en España, aínda que penso que non.


[youtube http://www.youtube.com/watch?v=f1k6JPmNYp0&hl=es_ES&feature=player_embedded&version=3]

martes, 25 de mayo de 2010

"El sanador de caballos", Gonzalo Giner

[youtube http://www.youtube.com/watch?v=j8hnkk0LNj4&hl=es_ES&feature=player_embedded&version=3]

Para hoxe outra novela histórica que hai pouco que lin e que me gustou bastante, entre outras cousas porque introduce algunha novidade e algúns datos ademais dos meramente históricos e que fan que mereza a pena a súa lectura. O argumento é algo orixinal, cousa difícil entre a cantidade de novelas que transcorren na Idade Media en calquera lugar de Europa, que é un tema que está de moda de uns anos a esta parte. Tendo isto en conta non creo que sexa fácil atopar algo que faga que unha historia desa época sexa algo distinto e novidoso, e o autor desta novela consegue facelo, dándonos unha lectura amena, entretida e interesante. Estou a falar de “El sanador de caballos”, de Gonzalo Giner.


É un autor nacido en Madrid no ano 1965. Estudou veterinaria na súa cidade natal e adícase agora á asesoría de produción gandeira. A súa primeira novela é do ano 2005, “La cuarta alianza” que tivo un bo éxito de ventas e foi traducida a varios idiomas, contando con varias reedicións. Tralo éxito desta combina a literatura coa súa profesión. No 2007 publica “El secreto de la logia” e no 2008 esta que vou comentar. Todas elas transcorren no terreo da ficción histórica. Esta terceira é un proxecto algo máis persoal, xa que o seu argumento e protagonistas están directamente relacionados coa súa profesión, chegando case a ser unha homenaxe a todos os que se dedican á investigación e ao coidado dos animais, sobre todo dos cabalos.
A historia comeza a finais do século XII. Trala batalla de Alarcos, en 1195, moitas zonas do sur de Castela quedan dominadas polos almohades e os imesebelen, os desposados, guerreiros africanos do Califa que asasinan homes, mulleres e nenos e arrasan todas as facendas que collan no seu camiño. Diego de Malagón verá como o seu pai e a súa irmá maior son asasinados por estes renegados, que ademais secuestran as súas outras dúas irmás e converten a posada para a que traballaron toda a súa vida en cinzas. Non lle vai quedar máis remedio que fuxir. O único que vai conservar é un dos seus bens máis preciados, a súa egua de raza árabe Sabba, que será a súa única familia. Montado nela dirixirase a un novo e descoñecido destino. Como outros refuxiados da época irá cara a Toledo, a cidade máis importante da zona na época. Durante a viaxe todos os seus pensamentos concéntranse nunha soa cousa, vingar o asasinato do seus e rescatar as súas irmás que están presas no harén do sultán. Pero o máis urxente será atopar unha forma de subsistir mentres medita os seus plans. Cando lle ocorre isto parece que a súa vida vai rematar, pero en realidade será o que lle dea forzas para continuar vivindo. A súa idea central será a vinganza, o rescate das irmás e deixar para sempre de ser pobre e depender de outros para vivir. Será o último que lle diga o seu pai, que escape, que consiga facer algo coa súa vida que lle permita non depender nunca máis de ninguén. Así chega a Toledo, unha cidade na que conviven as tres culturas e relixións fundamentais da Idade Media, con todos os problemas xa coñecidos e algúns máis, cristiáns, xudeus e musulmáns. Alí coñece a Galib, un albéitar, un veterinario especializado en cabalos, e un dos máis importantes de toda a zona, recoñecido e solicitado por todos. Ao principio Diego móstrase reticente a traballar con el, non deixa de ser un árabe, un da relixión que acabou coa súa familia e con todo o que tiña, pero se quere saír adiante terá que esconder esas ideas, so lle importa facer todo o que poida que todo o que teña que facer para conseguir os seus obxectivos. Galib ve en Diego un talento natural para tratar aos animais e o acolle como aprendiz na súa casa, onde terá que soportar sobre todo ao principio a forte rivalidade e oposición de Sajjad, o outro aprendiz. Pouco a pouco Diego vai aprendendo os secretos da albeitería, a ciencia árabe que estuda a curación dos animais que daquela eran os máis importantes para os homes, os cabalos. O seu obxectivo é traballar, aprender e estudar todo o que poida para chegar a ser un albéitar respectado e conseguir os contactos necesarios para poder chegar a onde están as súas irmás. Pero todo camiño ten atrancos, e o máis importante aparecerá en forma de muller. Vai sentir unha forte atracción por Benazir, a muller de Galib, atracción que el trata de evitar, pero ela o persegue. Un día Galib sorpréndeos nunha situación comprometida e, cheo de dor non ve outra solución que botar a Diego fóra da súa casa. Os sentimentos de Galib ante esta situación son moi fortes, xa que por un lado está a traizón da súa muller e o seu aprendiz, e por outro el ver a Diego como un fillo que herdaría o seu negocio non deixa de torturalo. Así que de novo Diego, a lombos de Sabba, emprende un novo camiño, sen sacar da súa cabeza os obxectivos centrais da súa vida. Tras isto pasará por varias aventuras e situacións. Vivirá nun mosteiro cisterciense no que pretenderá aprender máis, pero no que non atopará máis que atrancos. Loitará nun torneo por amor. Terá que enfrontarse cunha plaga que mata sen remedio na vila de Cuéllar. Sobrevivirá a unha sentencia de morte e incluso formará parte dun grupo de espías que se infiltra no califato de Sevilla. E participará ademais na batalla das Navas de Tolosa. Todo sen deixar de lado os seus motores na vida, ser un albéitar tan recoñecido que poida vivir diso, vingarse da morte da súa familia e rescatar ás súas irmás.


A verdade é que é unha lectura que merece a pena. Veremos como os cabalos son unha parte fundamental da sociedade feudal, tanto para o traballo como para a guerra. A relación entre un cabaleiro e o seu cabalo de batalla é estreita e importante e eran a parte básica dos exércitos. Os datos que imos recibir sobre isto son moitísimos e moi ben introducidos dentro do argumento, non como un tratado histórico, senón como uns personaxes máis dentro da historia. As batallas están perfectamente relatadas, sen resultar nada pesadas, todo o contrario. Son áxiles, rápidas e non se estenden demasiado, so o suficiente para que o lector teña bastantes datos para imaxinalas. Tamén queda constancia da importancia social, o recoñecemento e o traballo dos albéitares, unha profesión desempeñada fundamentalmente por árabes, o que será outro atranco para os soños de Diego, loitar non so contra a pobreza e o traballo, senón tamén contra os prexuízos dunha sociedade que non quere a un cristían como albéitar. Non tiñan a función soamente de curar, eran tamén os encargados de cruzar aos animais para conseguir razas máis fortes e resistentes, e de entre todas elas destacan os cabalos árabes, sempre descritos con gran cariño e elegancia, uns dos animais máis belos do mundo.
Tamén, como noutras obras deste mesmo estilo, teremos unha boa idea da vida medieval, do poder da nobreza, a vida cotián dos campesiños, os mercaderes e os homes do pobo, así como da complicada e difícil convivencia entre tres relixións que eran tres formas distintas de ver o mundo. Toda esta información xa sería interesante, aínda que coñecida por outras obras, pero esta, ao introducir as cuestións da medicina dos animais e como trata o tema, central na historia, aporta, como dixen ao principio, uns novos puntos de vista que fan que sexa algo novidoso e distinto. A ver se vos gusta.
giner.jpgsanador.jpg

domingo, 23 de mayo de 2010

El pequeño Nicolás

[youtube http://www.youtube.com/watch?v=wLX7y1-kfOc&hl=es_ES&feature=player_embedded&version=3]

Hai uns días falaba cun amigo meu, francés el, que dicía que tiña que ir ver esta película que vou comentar hoxe, porque lle ía recordar a súa infancia e pensaba que tería que estar ben e merecer a pena. Hoxe toca cine, e cine familiar no seu máis completo significado, porque a película que vou comentar, estreada hai dúas semanas, creo, é “El pequeño Nicolás”. Cando a súa estrea xa me chamou a atención, porque a verdade é que non me soaba de nada o personaxe, pero tralo comentado por este amigo vin que en Francia foi un tremendo éxito de ventas en forma de libro e case todos os nenos franceses leron nalgún momento un libro desta serie. Así que con esta recomendación e vendo que os actores adultos son bastante coñecidos tras algúns éxitos recentes decidímonos a vela todos xuntos, que de vez en cando tamén hai que levar aos nenos a cousas que estean pensadas para eles, aínda que teño que dicir que os dous adultos tamén rimos bastante.




“El pequeño Nicolás” é unha serie de libros infantís editados entre os anos 1956 e 1964 en Francia. Tras indagar algo por internet vin que en España están editados por Alfaguara na súa colección de libros infantís e xuvenís. Os libros parten da imaxinación dun máis que coñecido guionista de cómics e libros, René Goscinny. Digo que é moi coñecido por ser o creador de personaxes como “Astérix e Obélix” ou “Lucky Luke”, libros de cómics que todos coñecemos e limos algunha vez, ou, como é o meu caso, moitas veces, porque os dous primeiros son case compañeiros de crecemento para moitos de nós, a Lucky Luke era menos afeccionado, debo recoñecelo, pero tampouco sei moi ben a razón, gustábame menos. El poñía os guións e traballou con varios debuxantes que lle deran forma ás súas ideas, o máis coñecido Uderzo, co que traballou en toda a serie de Astérix. Goscinny naceu no ano 1926 e morreu no 1977 e pode ser considerado sen esaxerar un clásico de literatura infantil non so francesa, senón tamén europea e mundial, xa que a súa obra podemos dicir que foi traducida a case todas as linguas do mundo. No ano 2004 a filla de Goscinny atopou unha serie de historias inéditas do seu pai e Nicolás, reuniuse con Sempé, que era o ilustrador dos libros anteriores e apareceron novos volumes que trouxeron de novo ao personaxe aos primeiros postos de ventas e a que se fixera, visto o novo éxito do personaxe, esta película, que igual, xa que en Francia tivo moito éxito, non é a única. Apareceron en tres volumes, no 2004, 2006 e 2009, publicados tamén en España.



Con esta serie de libros compuxo un modelo que é xa un clásico, un conxunto de relatos autobiográficos contados en primeira persoa polo protagonista, un neno normal, unha sucesión de anécdotas da súa vida que fan que vaiamos coñecendo ao personaxe e a todos os que o rodean relato tras relato, ata velos case como parte da familia. Para facernos unha idea este esquema é o mesmo que aparece en castelán por exemplo co personaxe de Manolito Gafotas, de Elvira Lindo, co que comparte moitos esquemas e ideas, salvo que as aventuras de Nicolás transcorren nun mundo distinto, nunha época distinta e cunhas preocupacións e acontecementos distintos.



O mellor do personaxe é o punto de vista infantil que aparece nos seus relatos e que se ve perfectamente na película. Todo está visto desde esa lóxica infantil que perdemos cando crecemos, unha coherencia dentro dese mundo de nenos onde todo se ve doutra maneira moito máis directa e nada mediatizada por outras cousas. A inocencia é o elemento fundamental das súa vidas e o motor dos seus actos, non son nenos malos nin gamberros nin golfos, en absoluto, todo o que fan vén dado polas boas intencións, aínda que as veces poidan equivocarse e meter a pata. Aparecen os seus medos, os seus desexos e a unión das cousas importantes coas trivialidades, que fan que todo sexa visto como algo normal, cuns razoamentos completamente lóxicos nas súas mentes, pero que van traer consigo algúns desastres. A través dos ollos de Nicolás e os seus amigos o mundo é moito máis sinxelo do que é en realidade. O mellor de todo é que non lle van pasar cousas extraordinarias, todo nas súas vidas é cotián e normal, como a vida de case todos nos cando nenos, cando un acontecemento sen importancia se converte no máis importante do día: o colexio, as notas, os xogos infantís, montar unha banda, os partidos de fútbol..., todo o que lle pasa puido pasarnos a calquera.



A película non sei exactamente se responde a un dos relatos ou a varios xuntos. Parte dunha redacción escolar na que se lle pide que escriba o que quere ser de maior, e Nicolás ve como os seus compañeiros escreben con facilidade, mentres el non é capaz de empezar, porque non o sabe. Un dos seus amigos ten un irmán e, dentro desa lóxica infantil, Nicolás ve certos sinais na súa casa que lle fan pensar que a el vaille pasar o mesmo, e pensa que iso non vai ser bo para el, xa que o primeiro que se lle pasa pola cabeza é que os seus pais van desfacerse del. Así xunto cos seus amigos todo vai ir enfocado a ver como se van desenvolver as cousas na súa casa, primeiro quere ser un santo para non ser eliminado da familia, logo pensa en desfacerse do irmán cando chegue para eliminar a competencia e algunhas cousas máis. Ademais do protagonista directo o mellor da película son os nenos. É esa pandilla típica de rapaces que case todos tivemos de nenos, sen achegarse demasiado as rapazas, claro, que son vistas como seres raros, ademais de que o colexio ao que van é so de nenos, claro. Os amigos de Nicolás son todos xeniais e comparten todo o protagonismo con el. Temos a Clotario (o último da clase, sempre castigado); a Alcestes (que creo que non hai unha soa escena na que non este a comer); Eudes (o matón do grupo); Godofredo (o neno rico que ten absolutamente de todo e máis); Joaquín (o que ten o irmán e provoca todo o que vai pasar); Agnan (o pelota listillo de gafas, xenial); Rufo (o fillo dun policía) e María Eudivigis (que é a única rapaza que ten un certo protagonismo). Xunto con eles como personaxes principais temos tamén aos pais de Nicolás que tamén teñen algunhas escenas realmente boas.



A película é unha cinta familiar bastante divertida. En Francia, onde o personaxe é moito máis coñecido tivo gran éxito, pero xa digo que non é necesario ter lido os libros para pasar un bo rato con ela, é máis, moitos supoño que poderían animarse tras vela, unha boa cousa. Os nenos actores son todos realmente bos e moi naturais, cousa que a veces es difícil de atopar nestas cintas cheas de rapaces. O personaxe do pai está interpretado por un actor, Kad Merad, que podemos recoñecer como o protagonista doutra película francesa que tivo moito éxito recentemente, “Bienvenidos al Norte” e que é un bo actor de comedia. A estética tipo anos 50, en colores pastel, chama bastante a atención. A un dos meus fillos lle facía moita gracia a forma de vestir e o curtos e apertados que eran os pantalóns curtos que levan todos os nenos, que lles fan unhas pernas longas e, en moitos deles, delgadas e espigadas. Esta estética é outro acerto para darlle á cinta ese ambiente. Ten momentos realmente divertidos que provocaron en todos fortes risas, a revisión médica é algo fabuloso, a limpeza da casa, a visita ao colexio do ministro, a profesora substituta e algúns máis que é mellor non contar. O que podo dicir é que é unha moi entretida película para ver en familia, así que todos os que teñades nenos e nenas deberiades ir vela, pasaredes un bo rato, case seguro.


[youtube http://www.youtube.com/watch?v=VdFqUSp6tsA&hl=es_ES&feature=player_embedded&version=3]

jueves, 20 de mayo de 2010

"Ginko, la primera doctora", Jun´ichi Watanabe

watanabe.jpgdoctora.jpg


No que se refire a libros xa pasaron por aquí autores de diversas nacionalidades, uns máis coñecidos que outros, pero hoxe imos dar entrada ao primeiro escritor xaponés, aínda que supoño que non será o último. Non é un dos máis coñecidos nin deses outros que as veces resulta algo complicado ler, esta é unha lectura suave, lixeira e entretida, sen demasiadas aspiracións estéticas, centrada nunha boa historia, baseada en datos reais e que pode ser unha boa porta de entrada para algúns ante a literatura xaponesa, que é moita e con moi bos autores.


A novela en cuestión titúlase “Ginko, la primera doctora” e o autor é Jun´ichi Watanabe. Vainos contar a historia da primeira muller que conseguiu o título de doutora en Xapón, así que parte dun personaxe real, aínda que polo que vin non é fácil constatar a historia, xa que non hai moitos datos sobre ela, ou polo menos eu non os atopei.


Jun´ichi Watanabe é un autor nacido en Hokkaido (Xapón) no ano 1933. É moi coñecido no seu país e en toda Asia, escribiu máis de 50 novelas e moitas delas foron levadas ao cine ou convertidas en series de televisión. Recibiu varios premios polas súas novelas, unha das máis coñecidas, do ano 1997, titúlase “Un paraíso perdido” e foi un gran éxito de ventas en Asia. É graduado en Medicina pola Universidade de Sapporo e traballo como cirurxán. Ademais é autor de textos científicos e biografías. Ademais de aportar os seus coñecementos como médico para esta novela fixo un bo traballo de investigación, sobre todo gracias á Asociación Médica de Mulleres de Xapón, que é unha sociedade creada pola protagonista do libro. Tamén contou coa axuda da filla de Ginko e de familiares e amigos, algúns deles presentes tamén na novela. Publicouse en Xapón no ano 1970 e cando se reeditou no ano 2008 converteuse en un grande éxito de ventas, en España chegou ás librerías no ano 2009 a través da editorial Seix Barral.


Vainos contar a intensa, forte e dura vida de Ginko Ogino, unha muller que loitou contra a sociedade da súa época ata chegar a ser a primeira muller médico de Xapón. Nesa época as mulleres, entre outras moitas cousas, tiñan prohibido o exercicio desta profesión. Tras mostrarnos algo da súa infancia, Ginko casa un rapaz dunha familia adiñeirada, evidentemente é un matrimonio concertado no que ela non ten nada que dicir, aínda que tenta evitalo, pero o respecto que aprendeu desde pequena e as obrigas dunha filla chocan contra as súas intencións. Ao pouco de casar volta á casa dos seus pais afectada dunha enfermidade que vai levar toda a súa vida con ela e contaxiada polo seu marido, a gonorrea, case sempre mortal neses tempos. Sepárase del sabendo que vai ser rexeitada por toda a sociedade do seu pobo e incluso por unha parte da súa familia, o divorcio é algo imposible, polo que simplemente marcha do seu lado. Buscando unha cura viaxa a Tokio, a cidade na que a medicina occidental está entrando en Xapón, en forte loita coa medicina tradicional, mellor e máis aceptada por todos. Pero cando chega descobre que no hospital todos son homes e as exploracións e probas que lle fan cáusanlle un tremendo trauma do que lle custa moito saír. A partir deste momento todos os seus esforzos, diñeiro, forzas e a súa vida estarán centradas nunha soa cousa, estudar Medicina, sabendo que é algo prohibido para unha muller, e chegar a ser médico para que as mulleres xaponesas non teñan que pasar nunca máis polo mesmo que ela.


“Se houbera mulleres médico, eu e infinidade de mulleres coma min aforraríanse esta horrible vergoña... ¿Por que non me converto en doutora e axudo a todas estas mulleres? Aquel repentino pensamento retumbou no máis fondo so seu ser. Encheu o baleiro do seu corazón, o corazón dunha rapaza de dezanove anos que fracasara no seu matrimonio e perdeu a esperanza no futuro”, esta frase, extraida da novela, é a base de todo o que vai vir despois. Así, unha muller rexeitada e sen un destino claro céntrase en alcanzar un sono. A primeira loita contra a sociedade e contra a súa propia familia é conseguir estudar Medicina, pero se o consegue, moitas máis van ter que vir despois, e ningunha será fácil.


A ambientación histórica non é fundamental, xa que a historia céntrase nunha muller, Ginko Ogino e a consecución do seu soño. Isto fai que a lectura sexa áxil, sen demasiadas explicacións históricas nin sociais. Hai que ter en conta que está escrita por un xaponés para lectores orientais, co cal moitas das tradicións, costumes e usos, prohibicións e limitacións poden parecernos estrañas, aínda que no tanto se temos en conta que estamos a principios do século XX, e algunhas cousas por occidente non eran tampouco tan distintas. Vemos a evolución da protagonista, que tampouco está chea de virtudes, como outros personaxes literarios, e parece bastante unha muller completamente real. É a historia real da loita dunha muller que desafiou ao seu tempo.


Paréceme unha novela moi interesante que vai cambiando a medida que lemos. Ao principio parece moito máis lixeira, cousas de familia, matrimonio e os primeiros enfrontamentos. A cousa cambia tras o viaxe a Tokio e aí empeza a verdadeira historia. Coñeceremos a unha serie de personaxes que serán fundamentais para ela, tanto os que a axudan, que son algúns, como as que non fan máis que poñerlle trabas as súas intencións, que serán máis, claro. Estamos nunha sociedade machista e moi tradicional, así que as súas intencións non so chocan contra unha cousa, senón contra moitas, e son moi poucas as que están ao seu favor. Ademais, como dixen antes, o personaxe principal aparece cos seus defectos e virtudes, e ten tantos de uns como dos outros, non é perfecta, para nada. En certos momentos a historia é tremendamente triste e deprimente, pero en todos eles merece a pena.


É unha historia dunhas catrocentas páxinas, e o único pega pequena que lle podo poñer e que podería ser algo máis longa. Por un lado as cuestións históricas en moitos casos so están plasmadas cunhas liñas lixeiras, poderían ser máis exhaustivas e darnos máis información. Por outro lado hai momentos nos que o tempo pasa con demasiada rapidez, e gustaríanos que nos contara máis cousas do que está a pasar. Non é que esperara máis, so que quería máis. Merece a pena que leades esta novela porque é un personaxe admirable que non parou ata conseguir o que quería, e cando o consegue sempre quererá máis, pero tamén aparecerán máis atrancos, haberá que lela para saber se os supera.


Déixovos ademais un enlace a unha páxina na que podedes ver unha breve biografía da protagonista: http://mujeresquehacenlahistoria.blogspot.com/2010/01/siglo-xix-ginko-ogino.html

lunes, 17 de mayo de 2010

"Xuvia-Neda", Vicente Araguas

xuvia.jpgaraguas.jpg
Hoxe é 17 de maio, Día das Letras Galegas, dedicado este ano ao poeta Uxío Novoneyra. Moitos artigos hoxe en todo tipo de publicacións sobre el e a súa obra, así que vou celebrar e recordar este día cun comentario sobre un libro en galego, pero non deste autor. O libro titúlase “Xuvia-Neda” e o autor é Vicente Araguas.
Naceu en Xuvia o 24 de setembro de 1950. É licenciado en Filoloxía inglesa pola Universidade de Santiago de Compostela. En 1968 deu os seus primeiros recitais como cantautor, e nese mesmo ano publica o seu primeiro disco, gravando outro no ano 1970. No ano 1972 marcha a Glasgow a dar clases de español e comeza a escribir os seus primeiros poemas que apareceran no libro “Paisaxe de Glasgow”. Agora vive en Madrid., exercendo a docencia. Ademais é crítico literario en varias revistas, columnista no Diario de Ferrol e El Correo Gallego. Gracias ao seu traballo neste periódico, na súa sección dominical, recibiu o Premio Reimóndez Portela de xornalismo. Ademais é cofundador do grupo “Voces ceibes”, no ano 1968. Os seus libros son fundamentalmente de poesía e algúns en prosa. Ademais da produción propia traduciu ao galego obras de autores como Stevenson, Seamus Heaney ou James Joyce. Tamén traduciu ao castelán obras de Darío Xoán Cabana, Celso Emilio Ferreiro ou Vinicius de Morais. Das súas obras poéticas podemos mencionar, ademais da citada anteriormente, “Poemas pra Ana Andrea” (1982), “Xuvia” (1983), “Caleidoscopio” (1988) ou “Billarda” (1999) ou a colección de poesía completa publicada no ano 2005 “Maneiras de querer” . Obras en prosa como “Agora xa foi” (2000), “A canción do verán” (2001) ou esta que vou comentar.
“Xuvia-Neda” non é exactamente unha novela, é unha breve colección de contos de pouco máis de cen páxinas, editada recentemente pola Editorial Xerais. Está formada por vinteoito contos moi breves, de non máis de dúas ou tres páxinas, pero son tan breves como intensos. Non lera nunca nada deste autor e a verdade é que me deixou moi gratamente impresionado, non sei se serei capaz de plasmar en palabras as impresións que me produciu, a verdade.
Polo visto na súa produción literaria é fundamentalmente poeta, e iso nótase nestas páxinas. Estamos ante unha prosa moi poética, hai anos que non oía falar de prosa poética, pero este libriño é o máis preto disto que teño lido en moitos anos. A prosa ten unha musicalidade, un ritmo e un ton que se non fóra pola distribución das liñas, dos parágrafos, do texto pensaría que estaba lendo auténtica e completa poesía. E non so por estas cuestións técnicas, senón tamén polo contido, polo que se le, polas historias que nos conta. E ao mesmo tempo podemos relacionalo con outro tipo de escritura, o realismo máxico, de moda hai anos, pero que aquí aparece de xeito claro e marabilloso, movéndose entre a realidade e a fantasía, entre o cotián e os soños, entre a vida real e dura e a que nos gustaría ter. A verdade é que son auténticos poemas en prosa, poemas sobre o erotismo, a melancolía, os perdedores, a tristeza, a memoria, a historia, a saudade, o amor e o desamor..., tantas cousas que non é posible plasmalas aquí todas.
E tampouco podemos dicir que sexan exactamente contos, non teñen un principio e un final moitos deles. Máis que contos son recordos, lembranzas de tempos pasados e presentes, porque o movemento temporal entre uns e outros é constante, algúns transcorren case na actualidade e outros nun pasado máis ou menos recente. Moitos deles son como pinceladas dun cadro que quedou sen rematar, é máis, algúns non chegan nin a iso, senón que son inicios de pincelada de cadros sen rematar ou so levemente iniciados. É como unha luceciña que se acende so uns segundos e que chega para ver unha parte mínima dun recordo, un paso fugaz pola memoria dun tempo pasado. Son case como fotografías, algunhas delas dixitais, con case todo e outras xa deterioradas polo paso do tempo. Fotografías en branco e negro con tantos anos xa que algunhas das cousas que aparecen non se poden recoñecer e so nos quedamos con algunhas cousas da mesma. Como esas fotos que un ve pero en lugar de quedarse co motivo central queda con algo que aparece no fondo ou nunha esquina, algo que un fotografou sen darse conta, sen querer, pero que de repente lle recorda algo que estaba escondido no máis fondo da memoria.
Algúns personaxes aparecen, desaparecen e, de repente, volven aparecer varios relatos despois, como saltos no tempo pero sen que nos conten enteira a súa historia, porque iso non é o importante. O importante son os sentimentos que provocaron, os recordos espallados que temos deles. O Fandiño, que vai saltando de conto en conto, o cura e outros máis que, como o Guadiana, métense no máis fondo da memoria para volver a saír pouco despois. A muller que, espida e acompañada do seu can, na súa casa, en tres páxinas concentra toda a alegría e tristura da súa vida. O disco dos Beatles que en realidade está interpretado pola “Torero Band”, un engano máis que un comete sen darse conta. A tenda bar que todos podemos recordar da nosa infancia, das que hai moitas en cada rincón de Galicia e onde se pode oír o voo das moscas, as procesións, as festas, as discotecas, os baños de principios e finais de verán, os amores non correspondidos..., tal cantidade de cousas concentradas en tan poucas páxinas. Unha marabilla para os sentidos, de verdade, e ademais non é algo baleiro, é algo cheo de contido que non se queda so nun bo e bonito envoltorio.
A verdade é que me sorprendeu moi gratamente, non lin nada antes deste autor, pero penso que algo máis verei, porque avivou cousas nos meus sentidos que estaban algo escondidas.
Déixovos so un par de frases extraidas dalgún dos contos, non elixidas por nada en concreto, porque poderían ser moitas as que poría, pero prefiro deixar estas dúas para que os que sexan afeccionados a este tipo de narrativa poidan descubrir as demais, porque abras por onde abras o libro atoparás moitas.
“..., e agora os limpiaparabrisas son dúas batutas dunha orquestra pantasma”
“A tarde vaise poñendo con maneiras de muller febril, de dona namorada”
“A procesión arrodeaba a igrexa, con xeitos de cóbrega de mazapán”

sábado, 15 de mayo de 2010

"Los ojos del dragón", Stephen King

ojos.jpgking.jpgAntes de empezar que ninguén se sorprenda polo autor escollido hoxe para este comentario. Teño que dicir que é un dos meus autores favoritos e que lin e penso ler todo o que escriba, aínda que ultimamente anda algo frouxo, a verdade. Nalgunha ocasión dixen que lía moita novela histórica, pero non é o único, e se teño que elixir outro xénero, a novela de terror é outro dos meus favoritos, aínda que non hai case nada das últimas novidades que me chame demasiado a atención e so busco agora algo orixinal, e diso hai pouco. De todos modos algunhas das mellores novelas de Stephen King son aquelas que pouco o nada teñen que ver co terror, e iso é algo innegable. Gústame moito como escribe, dun xeito fluído e sinxelo, algo que parece fácil pero que non creo que o sexa. Ademais moitas das súas obras de terror teñen máis dun compoñente orixinal, innovador que fan que sexan máis que decentes. Non todas, claro, hai outras que repiten demasiado os esquemas anteriores e non aportan nada, pero en xeral case sempre se pode sacar algo bo delas. É innegable que é un fabricante de best sellers e que a maior parte das súas novelas son un gran éxito de ventas en todos os países nos que se publican. Esta vai ser a primeira mención dunha das súas novelas, pero non creo que sexa a última.
Para esta primeira mención de King escollín unha das miñas novelas favoritas, creo que das mellores das que escribiu tanto pola historia que conta como pola forma de facelo, e non é de terror, senón que é unha marabillosa historia de reis, raíñas, magos, encantamentos, príncipes, princesas e dragóns en reinos máxicos, o título “Los ojos del dragón”.
Stephen King é un autor americano nacido en Portland no ano 1947. Posiblemente sexa un dos autores que máis libros vendeu en todo o mundo durante os últimos anos e a súa produción é enorme, ademais disto tamén é guionista de cine (non so das adaptacións das súas novelas), columnista, produtor e director dalgunha película... A maior parte das súas novelas pertencen ao xénero do terror en case todas as súas variantes, creo que non hai tópico do xénero que non tocara, ademais de aportar ideas e argumentos novos; pero tamén ten novelas de xénero fantástico, ciencia ficción, etc., son moitos os xéneros que tocou. Empezou a escribir cando era un neno, e xa vendía os seus contos entre os compañeiros do colexio. Publica o seu primeiro relato con 18 anos. É licenciado en lingua inglesa e obtivo o certificado para ensinar en secundaria. No ano 2003 recibiu o premio National Book Awards pola súa traxectoria, premio que foi bastante criticado pola comunidade literaria americana. Recoñece as influencias de clásicos como Poe ou Lovecraft entre outros. É autor de máis de trinta novelas, ademais de cerca de dez coleccións de contos ou relatos curtos. Moitas das súas novelas foron levadas ao cine, con resultados máis que regulares e ademais creo que hai que dicir que as mellores adaptacións foron as das novelas que pouco o nada teñen que ver co terror e que deron, para min, fantásticas películas, das que destacaría: “Cuenta conmigo” (unha boa reflexión sobre os amigos da adolescencia), “Eclipse total” (unha historia centrada na violencia e o maltrato ás mulleres), “La milla verde” (unha boa historia sobre un condenado a morte), “Corazones en la Atlántida” (que tivo pouco éxito, pero que me parece moi boa), “Misery” (unha arrepiante historia sobre unha muller obsesionada con un escritor) e a que considero a mellor de todas, “Cadena Perpetua” (para min un clásico do cine dos anos 90). Das de terror mellor non mencionar ningunha, porque son case todas bastante malas, exceptuando, por suposto, “El resplandor”.
Xa me vou polas ramas, que a cuestión de hoxe era falar dunha novela. “Los ojos del dragón” é unha novela publicada no ano 1987, así que non é nada recente, pero hai unha reedición publicada pola editorial DeBolsillo do ano 2003, así que igual non é difícil de atopar, cousa que vos recomendaría. É unha estupenda novela atípica dentro da súa produción e dise que motivada pola presión da súa filla, que lle dixo que a ver cando escribía unha novela que ela puidera ler. Con isto como referente temos unha historia de fantasía épica, case un conto de fadas con todos os elementos do xénero, e moi ben plantexados. Estamos diante dun conto, sinxelo e sen demasiadas complicacións, moi boa para lectores novos, pero tamén de moi agradable lectura para lectores máis crecidiños, é unha historia ben contada e iso xa é importante.
Transcorre no reino de Delain, contada por un narrador omnisciente, que incluso se dirixe ao lector e fai comentarios sobre os actos dos personaxes. Roland é o monarca do reino, que quere ser un bo rei, pero está sometido por completo ao seu conselleiro, Flagg, un feiticeiro perverso, un poderoso mago con varios séculos de vida. Roland está casado con Sasha, unha muller forte e independente que ama ao seu marido e ao reino e que Flagg ve como unha ameaza ao seu poder, polo que trata de matala sen aparecer como o culpable. Estas intencións chegarán a bo porto cando a raiña da a luz aos seus dous fillos, Peter e Thomas, xa que suborna á parteira para que lle corte unha vea no parto e morra desangrada. Os príncipes van crecendo, amosando caracteres completamente opostos. Peter é un exemplo de todas as virtudes, intelixente, honesto, atractivo, gañándose o respecto de todo o mundo. Thomas vive a súa sombra, pouco atractivo, menos intelixente, torpe, cheo de carencias. Tanto é así que o único que lle presta atención é Flagg, que ve nel a un home que poderá manexar igual que ao seu pai, cousa que non podería facer con Peter, polo que buscará a forma de eliminalo para que sexa Thomas o que herde o trono. Pero sabe que o rei Roland ama tanto a Peter que se descobre que Flagg ten algo que ver coa súa morte sería o seu fin. Así que trama un plan no que o asasinado sexa Roland e Peter apareza como culpable, deixando o camiño libre para o rei Thomas. A partires de aquí teredes que lelo, porque aínda pasan moitas cousas.
Xa o dixen, é unha novela que me gustou moito, creo que a lin un par de veces, e non serán as únicas, porque méteste dentro dun mundo máxico, cheo de aventuras e sorpresas, cuns personaxes moi bos, ben definidos e escrito dun xeito que engancha desde o principio ata o final. Posiblemente algúns non a leron no seu momento por ser de Stephen King, eu vos diría que lle derades unha oportunidade, porque estou case seguro de que vos vai gustar, tanto aos novos como aos que non o sexan tanto. Deíxovos tamén o trailer de "Cuenta conmigo", unha película imprescindible se vos gusta o cine.


[youtube http://www.youtube.com/watch?v=zwOpWbajUnY&hl=es_ES&feature=player_embedded&version=3]

jueves, 13 de mayo de 2010

Miénteme

[youtube http://www.youtube.com/watch?v=GVG5AwZph-s&hl=es_ES&feature=player_embedded&version=3]

Hoxe vai unha de televisión, que aínda quedan series que merecen a pena, aínda que hai tempo que non vexo nada novo que me chame tanto a atención como algunha das que levo comentado, sobre todo ao principio deste blog, pero aínda así segue a haber cousas que destacar.
Esta de hoxe é unha mistura de xéneros, porque tampouco é que sexa fácil de clasificar e ademais ten un elemento central novo e distinto aínda que no desenrolo da mesma poidamos atopar elementos doutras. A serie chámase “Miénteme”, que por unha vez é a tradución literal do título en inglés, porque daría para moito comentario as traducións que fan as veces, pero é outro tema. En inglés é “Lie to me”.
Trátase doutro caso dun bo actor, recoñecido como actor de eses que chaman “de culto” hai anos, cando fixo unha serie de películas de gran calidade, orixinalidade e que merecen a pena, pero como xa dixen noutros comentarios anteriores parece que o cine non lles ofrece cousas que lles chamen e moitos deles están a pasarse á televisión. Falo de Tim Roth, un actor cunha cara moi característica e que, por ese físico, case sempre tivo papeis de malo, pero de malo malísimo, a verdade. Aparece, por exemplo, aínda que pola maquillaxe non é recoñecible, case, na versión que fixeron hai uns anos de “El planeta de los simios”, pero claro, facía de simio. Dos seus papeis máis destacables podemos dicir que aparece en cintas como “Pulp Fiction”. Para min un dos seus mellores papeis é un no que fai de botóns en “Four Rooms”, unha película máis que decente, de tipo coral, dirixida entre outros por Quentin Tarantino e Robert Rodríguez. Tamén destacaría o seu papel noutra que me gustou moito, “Vatel”, onde compartía protagonismo con Gerard Depardieu. Ten moitas máis, máis de 60 cintas en papeis tanto de protagonista como en papeis secundarios, aínda que ultimamente non aparece moito pola gran pantalla.
“Miénteme” é unha serie máis que curiosa. De momento hai dúas temporadas e o seu éxito en USA é relativo, non é das que máis audiencia atraeu, non sei moi ben a razón, porque a veces o éxito ou fracaso dunha serie alá é algo que non entendo demasiado ben, cousas que me parecen boas e intelixentes non triunfan e outras moito máis frouxas levan cinco ou seis temporadas, misterios da audiencia. A primeira ten 13 episodios e a segunda 19, aínda que leva tempo parada no 10, espero que non sexa como outras que de repente desaparecen e nos deixan colgados. Eu vina nun dos canais de pago, pero creo recordar que tamén a estaba a emitir creo que “Cuatro”.
Nela interpreta ao doutor Cal Lightman, un personaxe máis que curioso. Ten unha empresa na que ademais del están na primeira temporada tres personaxes fixos máis que traballan con el no mesmo e na segunda súmaselles un axente do FBI. Calquera pode contratalos, dedícanse a investigar todo tipo de casos e sucesos en busca de mentiras. Son un grupo de persoas especializadas en analizar á xente e saber cando menten por medio do que eles chaman “microexpresións”, é dicir, pequenos xestos inconscientes que son indicativos de certos comportamentos e actitudes, entre eles a mentira.
Unha das mellores cousas da serie son os personaxes, xa que cada un cumpre un papel dentro da mesma e son todos algo distintos. O doutor Lightman é un home de carácter, capaz de calquera cousa con tal de conseguir o seu obxectivo, non se detén ante nada, que ademais tivo e ten que traballar moito e a diario para manter as súas aptitudes. A súa axudante e amiga máis directa é a doutora Gillian Foster, unha muller máis seria e formal que pon o contrapunto a “excentricidade” do seu xefe. Ria Torres é unha rapaza nova que é contratada ao principio, xa que o doutor Lightman de casualidade detecta nela unhas dotes naturais para detectar esas mentiras que perseguen. E temos tamén a Eli Loker, outro rapaz novo que as veces está máis preocupado por outras cousas que polo seu traballo e que choca moitas veces co seu xefe e os seus compañeiros. Por último temos ao axente do FBI Ben Reynolds, que sería o “home de acción”.
Aínda que pareza completamente ficción iso de investigar e afirmar categoricamente se unha persoa está a mentir ou non non o é. Cando ían estrenala e lin o argumento pareceume unha “pantasmada”, pero ese mesmo día escoitei na Cadena Ser unha entrevista que me fixo cambiar de opinión. A serie está baseada na vida e casos dun personaxe real e ademais entrevistaban a unha persoa española que se dedicaba ao mesmo e confirmaba que era contratada moitas veces por policías, xuíces, etc. para clarificar algúns casos, así que non está demasiado lonxe da realidade. Ademais o desenvolvemento dos casos é completamente crible, non é nada fantástico e o mellor de todo é que non son todos iguais, non é unha sucesión de asasinatos e nada máis como noutras series de policías. Normalmente en casa episodio temos dous casos, radicalmente distintos para non cansar. As veces é un asasinato, claro, pero temos casos de enganos matrimoniais, desfalcos, desaparicións de adolescentes, investigacións militares, interrogatorios de diversos tipos..., non cansa nada aínda que normalmente o desenvolvemento sexa moi parecido: falar coa xente, ver cintas de vídeo gravadas para analizar os movementos corporais e chegar ao final, resolvendo o caso, claro. Simpático que case sempre para exemplificar esas expresións que denotan mentira, falsedade, dúbida e outras cousas aparecen fotografías de xente coñecida, sobre todo políticos, como exemplo dicir que non fun capaz de contar cantas veces aparece a cara de Bill Clinton con distintas expresións.
A min paréceme moi boa, a química entre os personaxes é excelente, os diálogos están moi ben escritos e enganchan, os casos, sendo sempre variados como xa dixen, fan que non te canses tanto como noutras que repiten sempre o mesmo esquema e ten moitos momentos dun humor normalmente bastante sarcástico que contribúen a manter a atención. Ademais disto tamén están as relacións persoais dos personaxes, tanto entre eles como por exemplo as que mantén o doutor Lightman coa súa exmuller e sobre todo coa súa filla (que difícil debe de ser ter un pai que sabe cando lle estás a mentir, non credes ?). E ademais, persoalmente, Tim Roth sempre foi un dos meus actores favoritos e gustoume case todo o que fixo, que é algo máis a ter en conta, porque merece a pena disfrutar da súa actuación.
O malo é que levamos varios meses nos que parece que quedou esquecida, xa que aquí quedamos no capítulo 9 e non dan posto ningún máis novo, haberá que seguir esperando e pendentes de cando veñan máis.


[youtube http://www.youtube.com/watch?v=pbOgHa34Ec8&hl=es_ES&feature=player_embedded&version=3]

martes, 11 de mayo de 2010

"La soledad de los números primos", Paolo Giordano

paolo.jpgpaolo2.jpgA novela de hoxe deixoume un sabor algo amargo, non é que non me gustara, pero tiña tantas expectativas tras ler varias cousas sobre ela e algunha xente que ma recomendou que ao mellor por iso me deixou tal e como digo ao principio. Non é algo que me pase habitualmente, pero si algunha vez, que tras tantas recomendacións un espera algo fóra de serie, algo impresionante e inesquecible e todo iso queda algo reducido tras tomar contacto coa obra. Isto é o que me pasou coa última novela que lin, “La soledad de los números primos”, de Paolo Giordano. Aclaro que non é que non me gustara, que o fixo, pero algo menos do que esperaba antes de empezar a lectura.
Esta é a primeira novela dun autor italiano nacido en Turín no ano 1982. É licenciado en Física, graduado cum laude pola Universidade de Turín. Obtivo unha beca para realizar un doutorado en física de partículas na mesma universidade. A novela, publicada en Italia no ano 2008 gañou ese ano o Premio Campiello á mellor opera prima, o Premio Fiesole de Narrativa Under 40 e o máis prestixioso dos tres, o Premio Strega na edición dese ano, sendo o autor máis novo en gañar o citado premio. Ademais obtivo outros premios, é todo un éxito editorial e está traducida en máis de vinte países, tamén cun bo número de ventas. Tamén é autor dalgúns relatos curtos e obras de carácter científico. Tamén están xa a facer unha versión cinematográfica, que posiblemente chegará ás salas durante este ano 2010.
O título e a historia parten dunha idea matemática. Os números primos son aqueles que de xeito natural so son divisibles por si mesmos ou pola unidade. Pero, tal e como di un dos protagonistas da novela, hai uns números primos que aínda son máis especiais. Son os que os matemáticos chaman números primos xemelgos, parellas de números primos que están case xuntos, porque entre eles sempre hai un número par que impiden que estean xuntos de verdade. Son parellas de números como o 11 e o 13, o 17 e o 19...
Vainos contar a historia de dous personaxes fundamentalmente, Mattia e Alice que van ser como esas parellas de números primos, dúas persoas soas e perdidas e non o suficientemente xuntos como para tocarse de verdade. Ao redor deles as respectivas familias e algúns “amigos”, porque a verdade é que non teñen verdadeiras relacións persoais con ninguén. As veces querendo ser persoas “normais”, pero sen chegar a conseguilo nunca. Este é o núcleo central da historia dos dous. Ambos personaxes están absolutamente marcados por un pasado do que non poden escapar en absoluto. No caso de Alice todo ven motivado por un grave accidente de esquí que sofre cando é pequena, practicando un deporte que ademais non lle gustaba nada. Mattia está marcado pola desaparición, da cal é culpable, da súa irmá xemelga, unha rapaza que nacera con el pero que non era como el, era distinta. Ambos son persoas moi intelixentes, pero quizais, motivado por esas vivencias do pasado, carecen por completo de intelixencia emocional, non se senten como os demais e non son capaces de sentir como eles, senón dun xeito frío, persoal e amargo. Por casualidades do destino as súas vidas vense conectadas na adolescencia e esa relación continuará ao longo dos anos, pero máis que unha relación de cercanía é máis unha relación de separación, marcada por ambos. Tras ese primeiro encontro van pasando os anos e a historia vaise desenvolvendo en distintos momentos temporais, cunha vidas que non van ser fáciles para ningún dos dous, non so por eses feitos iniciais da súa vida, senón tamén por toda a súa vida posterior e todo o que lles vai pasando nela. Unha historia sen o máis mínimo asomo de esperanza ou de alegría.
Os primeiros capítulos son unha presentación dos personaxes e dos que os rodean. Algúns pasan pola súa vida sen deixar nin unha soa marca, outros non volven aparecer nunca e quedan diluídos nese non vivir dos protagonistas. Creo que esta é a idea fundamental da historia, o non vivir, o pasar pola vida case de perfil, sen chamar demasiado a atención, pero porque eles tampouco queren.
É unha novela seca, sen ningunha concesión á esperanza, amosando unha realidade quizais demasiado real. O que máis me gustou da novela é a forma de narrar, está chea de metáforas, imaxes, comparacións e recursos bastante orixinais e ao mesmo tempo brutais, que fan que o lector sinta perfectamente ese sufrimento dos personaxes da historia, pero non so deles, senón de case todos os que aparecen. O amigo homosexual que non encaixa en ningún sitio, os pais que viven case alleos á vida dos seus fillos, uns falsos amigos que gozan cometendo actos crueis e sen sentido e no medio de todo temas como a anorexia ou as autolesións, tentando buscar unha explicación a actos deste tipo. Non hai un so momento de felicidade no relato das súas vidas, van cara ao abismo sen nada que lles poña freo e o lector séntese arrastrado a ese mesmo abismo, meténdose dentro desas vidas tristes e deprimentes, tentando agarrarse a algo para non caer con eles. Quizais fóra isto o que non me gustou da novela, a historia é esaxeradamente real e pechada, non hai saída; aínda que quizais este sexa tamén o seu maior mérito.
Nalgúns momentos recordoume a un dos meus escritores favoritos, Paul Auster, que tamén é un especialista neses personaxes solitarios e tristes, inmersos nunha vida que parece máis que lles tocou en sorte (mala) que feita por eles. Ademais, casualidades da vida, agora estou a ler unha novela súa das primeiras, “La música del azar” na que hai unha frase que parece sacada da novela de Giordano: “Números primos... Números que se negan a cooperar, que non cambian nin se dividen, números que permanecen inalterables para toda a eternidade”. Estes son Mattia e Alicia, dous números primos eternamente xuntos e eternamente separados, inalterables...


[youtube http://www.youtube.com/watch?v=gPAYSRoq3IQ&hl=es_ES&feature=player_embedded&version=3]

domingo, 9 de mayo de 2010

Noche loca

[youtube http://www.youtube.com/watch?v=5t368fqY0zg&hl=es_ES&feature=player_embedded&version=3]

Chuvia, frío, vento. ¿Decembro? Non, estamos no mes de maio, aínda que non o pareza, non sei noutros lados, pero aquí en Vigo a 8 de maio parece que estamos en pleno inverno. Así que as opcións para non quedar na casa un sábado pola tarde pasaban por ir ao cine. Cónclave familiar, carteleira, a verdade é que non hai demasiado onde elixir, así que tras ir eliminando so nos queda “Noche loca”, unha comedia que, tras ver o trailer por internet por se acaso, non ten mala pinta. Alá imos.
A verdade é que resultou entretida, simpática e bastante divertida. Claro que non pasará á historia do cine, para nada de nada, pero si que nos fixo pasar unha hora e media na que rimos bastante algunha vez e case todo o tempo estivemos cun sorriso na boca, así que ben. O primeiro que me gustaría comentar é o título, porque as veces as traducións, como xa comentei algunha vez, deixan tanto que desexar que quitan as ganas de ir ao cine. Menos mal que coñecía aos actores, que vin o trailer e nos decidimos, porque se nos fiáramos so do título en castelán non creo que o fixeramos, porque son deses títulos que botan para atrás. Con ese título o menos é imaxinar unha comedia desas chorras de adolescentes, sexo normalmente bruto e pouco máis, pero non é iso, para nada. Orixinalmente é “Date night”, que viría a ser algo así como “Cita nocturna”, que evidentemente axústase máis ao que un vai ver na pantalla que o que suxire a tradución, que xa digo, a moitos quitaralle as ganas.
Hai moitas películas co mesmo esquema que esta, unha saída nocturna que un espera que sexa divertida e convértese en todo o contrario, normalmente segundo sexa, todo pasa por unha serie de peripecias máis ou menos divertidas, disparatadas ou tolas que pouco teñen que ver co que un quería facer. Os afeccionados ao cine terán que recordar unha cinta de Martin Scorsese que aquí titulouse “Jo, qué noche” que é a historia por excelencia dese tipo, o tío que sae a cear, tomar unhas copas e ver se liga un pouco pero de repente todo se complica e vese inmerso nunha sucesión de persecucións, malas experiencias, xente rara que fan que sexa a peor noite da súa vida. Tres esta moitas seguen este mesmo esquema con maior ou menor sorte. Pois esta de hoxe é o mesmo, pero a verdade é que ten bos momentos.
Vainos contar como unha parella casada, con dous fillos (insoportables) e un pouco acomodados e acostumados a unha vida de traballo e rutina, decide cambiar o seu costume de ir cear so mesmo sitio de sempre e tentalo nun luxoso restaurante do centro. Claro, sen reserva nin nada a cousa complícase, así que deciden esperar na barra. Cando a camareira pasa chamando a unha parella para que ocupen a súa correspondente mesa, como ven que non contesta ninguén eles mesmos deciden dicir que son eles, e así comeza unha noite moi, pero que moi movida. Evidentemente a confusión lévaos a un encontro cuns matóns a soldo que buscan aos orixinais, véndose de repente inmersos nunha escalada de persecucións, disparos, investigacións... dentro dunha historia de chantaxe, extorsión, corrupción e cousas desas, pero nada en serio, que é unha comedia, ademais para maiores de sete anos, así que salgo algunhas conversacións sobre sexto case é apta para todos os públicos.
O director é Shawn Levy, máis ou menos coñecido por algunha comedia lixeira máis deste tipo, as máis recentes as dúas de “Noche en el museo”, que tampouco estaban mal, falando deste tipo de cine, claro. Pero o que me levou a que tivera ganas de vela foron os dous protagonistas, que me parecen dous dos mellores actores de comedia que podemos atopar neste momento no cine americano. Ambos saen dun coñecido programa de televisión que leva alá moitos anos en antena e que aquí emite de vez en cando Canal+, falo de “Saturday night live”, un deses programas ácedos que fan e do que saíron moitos actores que despois pasaron ao cine con éxito desigual. El é Steve Carrell, pouco coñecido aquí, a verdade, e que ten boas comedias, do último aínda que é mellor non xulgalo por ela porque era regular tirando a mala, a versión de cine so Superagente 86; mellor velo nunha serie que tamén emiten as privadas, “The Office” ou nunha película desas que tamén asustarían polo seu título pero que é máis do que parece, “Virgen a los 40” (xa digo, non vos fiedes do título porque non é unha mala comedia). Ela é moito menos coñecida por aquí, famosísima en USA polas súas imitacións de Sara Palin no mencionado programa e tamén por ser a protagonista dunha serie cun humor un tanto histriónico e estraño (dese que te gusta ou non es capaz de soportalo) que é “Rockefeller Plaza” sobre unha cadea de televisión. Para min ela é unha máis que boa actriz cómica, sobre todo polas súas caras, xestos, formas de falar e de comportarse conforman un papel que, polo menos a min, fíxome bastante gracia.
Xa digo, non é unha recomendación encarecida, quizá boa para ver dentro duns meses cando saia en DVD ou, se o tempo segue así, para pasar hora e media bastante divertida. Ten dúas ou tres escenas realmemte orixinais, o que xa é algo difícil na comedia. Os diálogo son áxiles e moitos deles hai que seguilos atentamente porque hai gags cómicos dentro deles que si un non está atento pode perderse. Creo que merece a pena ver aos dous protagonistas, sobre todo os que non os coñezan poden descubrir algo bastante bo, a verdade. Ademais aparecen varias caras coñecidas en papeis secundarios, algúns bastante graciosos, a verdade. Tamén teño que dicir que ultimamente non vexo comedias que me fagan rir demasiado e con esta rin bastante (aínda que son de risa fácil, tamén é certo), pero hai xente na miña casa que non ri con facilidade e nesta houbo varios momentos nos que algunha risa forte escoitei ao meu lado. Ademais quizais sexan máis graciosos os diálogos que os gags visuais (salvo o do taxi, que me pareceu moi bo, pero non volo contarei), o que tamén é un mérito. Se a alguén lle da por ir vela por culpa deste comentario, xe ma dirá, so espero que algo lle guste, que logo a culpa é miña.

Novas tecnoloxías e ensino

Este é outro post dos do cursiño
As novas tecnoloxías levan un tempo entrando con forza dentro dos centros de ensino, iso é algo innegable, agora temos proxectos como o Programa Abalar que van facer que iso sexa algo aínda máis presente. A informática e todo o que trae consigo é un mundo que avanza máis rápido que nos e iso implica moitos cambios, algúns máis fortes e complicados que outros. Neste curso que estamos a facer vemos a aplicación das novas tecnoloxías para alumnado con necesidades educativas especiais, un mundo cheo de novidades que lles abre un mundo a este alumnado que antes non é que tiveran pechado, pero si que lles podía ser de complicado e difícil acceso.
ipd.jpg
Pero antes, brevemente, darei unha opinión sobre este tema. Non quero parecer arcaico, e por suposto non estou en contra destas novas tecnoloxías, en absoluto, xa que son un usuario habitual deste tipo de cousas e moi afeccionado a todo tipo de novidades e elementos e programas informáticos, debo dicir que é un mundo que me encanta. Pero tamén creo que duns anos a esta parte, buscando solucións para o gran fracaso escolar co que nos atopamos, é posible que lle esteamos a dar demasiada importancia. Parece que se poñemos ordenadores, encerados dixitais, ebooks e demais nas clases aos nosos alumnos e alumnas van desaparecer os problemas, os abandonos, a falta de estudio e, sobre todo, a falta de interese, a verdade é que non o creo. Penso que todos estes elementos son un instrumento máis, cada vez máis presente e utilizable, para todo o proceso de ensinanza aprendizaxe, pero non son a panacea universal para acabar cos problemas. Ademais disto o uso correcto e adecuado destes elementos supón por un lado unha certa preparación por parte do profesorado que algúns non teñen (aínda que a verdade é que se un sabe usar basicamente un ordenador non é necesario moito máis, pero as veces pode máis o medo ao descoñecido que outras cousas). Por outro lado tamén implica un traballo máis, que as cousas non se fan soas nin funcionan autonomamente, xa que se un quere usar eses elementos con produtividade non chega con buscar recursos e exercicios xa feitos pola rede adiante; que para empezar está ben, ademais de que cada vez hai máis recursos completamente gratuítos que podemos usar; senón que tamén teremos que empezar a traballar nos en preparar eses contidos adaptándoos aos nosos alumnos e alumnas, tanto en conxunto como de xeito individual para conseguir os obxectivos que persigamos en cada momento e con cada un deles. Con isto non quero dicir, para nada, que estea en contra do uso destes elementos, pero non, como parece nalgúns casos, do seu uso case exclusivo, son un recurso máis a utilizar.
Tamén creo que depende moito do tipo de alumnado que teñas, e sobre todo da súa idade. En educación infantil e primeiros cursos de Primaria si que penso que é algo imprescindible. As xeracións actuais nacen e crecen xa sabendo perfectamente que é un ordenador e algúns fillos moi pequenos manexan máis programas informáticos que os seus pais, e iso hai que telo en conta. Ademais tamén o costume de usar este tipo de medios é algo que hai que ir ensinando desde o principio para que a medida que vaian pasando os anos estean xa acostumados e o vexan xa como algo case natural. En Secundaria penso que a cousa é algo distinta, por un lado por esta falta de costume que teñen, por outro porque hai moito máis material utilizable para os máis pequenos e tamén porque moitos deles conciben o ordenador como un instrumento que so lles serve para usar redes sociais, ensinar as súas fotos, comentar o día, chatear e, sobre todo, fusilar os traballos de clase da wikipedia (se polo menos os traballaran antes en lugar de limitarse a imprimilos sen lelos valería para algo).
pizarra.jpg
O que teño claro é que para alumnado con necesidades especiais as novas tecnoloxías abren un mundo de posibilidades infinito para eles. Como dixen algo máis arriba vailles permitir acceder a unha serie de coñecementos e sobre todo formas de aprender que antes eran inexistentes. As posibilidades, como estamos a ver neste curso, son infinitas e cada vez crecen máis. Poder interactuar cun ordenador para aprender a traballar moitas cousas é algo maravilloso para eles e ademais que é posible adaptalo para case calquera tipo de necesidade. Cada vez non so os instrumentos, senón tamén os programas son mellores e máis adaptados a necesidades específicas, polo que as posibilidades de aprendizaxe están a crecer dun xeito rapidísimo. Iso supón que o profesorado ten que adaptarse a estas novidades, pero tamén a administración ten que estar disposta a asumir as dotacións materiais e económicas que todo isto trae consigo.
No noso centro, como moitos, temos so un encerado dixital. No momento que chegou o primeiro foi decidir onde ía estar. Tras varias posibilidades adaptouse un aula so para el con toda a dotación necesaria, canón de vídeo, mesa de son, ordenador, etc. A verdade é que o seu uso é bastante habitual por parte de moito profesorado, o cal é digno de alabanza. Úsase bastante e debo dicir que estamos todos bastante mentalizados do uso das novas tecnoloxías como un elemento máis do noso traballo. Así que neste momento un so non é suficiente, xa que é moita xente a que o quere usar. E tamén dicir que non se usa como un gran proxector, senón que hai profesores que preparan os seus materiais pensando neste novo elemento ou que aproveitan e pasan horas buscando pola rede materiais que poidan usar. O curso que ven temos concedido un programa Abalar, así que espero que veña algún máis. Ademais diso, tras anos de recibir material e comprar algún máis, todas as clases están dotadas dun ordenador e dun canón no teito (o peor foi pagar as instalación, que foron carísimas) e son de uso bastante habitual para todo tipo de actividades, así que nese sentido estamos bastante implicados no uso das novas tecnoloxías.ebook.jpg
Outros elementos que se consideran tamén poden ser útiles, e outros non tanto. Entre os que non penso, por exemplo, nos Ebooks. Eu teño un e estou encantado con el, pero para o ensino non me parece demasiado viable. Por un lado perdemos a cor, que para algunhas cousas paréceme indispensable. Non me parece un bo instrumento para, por exemplo, substituír ao libro de texto, máis que nada porque cando un estuda ten que andar para adiante e para atrás, lendo e relendo cousas e paréceme que para iso é un pouco lento, pouco claro e perdemos parte da efectividade en certos aspectos. O uso que eu fago del é para o que está pensado, para ler, e para iso poderían usalo, para facer as lecturas, tanto as que se lles poden mandar na clase como as que queiran facer eles, porque para iso é ideal, cómodo, rápido e non cansa nada, ademais tendo en conta o que lles chaman a atención as tecnoloxías a algúns pode ser unha boa forma de que se aficionen á lectura.
tablet.jpg
Agora vannos mandar netbooks, eses pequenos ordenadores que teñen unha certa utilidade pero que sobre todo son cómodos para levar e traer, pero non tanto para traballar con eles, as pantallas son algo pequenas e non é demasiado cómodo escribir durante un certo tempo neles, pero teñen as súas vantaxes. A min paréceme máis cómodo o concepto, como se está a facer noutros sitios, do TabletPC, parécenme máis cómodos, aínda que con menos posibilidades de uso, pero para o ensino creo que son os instrumentos ideais.
Por algunhas das cousas que digo pode parecer que non estou a favor do uso das novas tecnoloxías no noso traballo diario, para nada, so que como dixen penso que para algúns parecen a solución a todos os males, e non o son. Temos que concebilas como un instrumento máis que engadir aos que usamos normalmente e usalas con cabeza e sentido. Tamén, como xa dixen, para alumnado con necesidades especiais parécenme indispensables neste momento e moi útiles, pero hai que solucionar algúns aspectos: dotación, preparación e materiais adecuados.

jueves, 6 de mayo de 2010

"Dime quién soy", Julia Navarro

[youtube http://www.youtube.com/watch?v=YNOl0C2Siz8&hl=es_ES&feature=player_embedded&version=3]

Hoxe vou comentar unha novela de recente publicación, creo que hai algo máis dun mes que apareceu nas librerías. Hai case minutos que rematei de lela, e deixoume un bo gusto, a verdade, gustoume moito, pareceume interesante, cunha historia máis que atrainte e interesante que me enganchou de principio a fin e iso que é unha novela longa. Falo da última obra dunha coñecida escritora española, a cuarta de ficción na súa produción, “Dime quién soy”, de Julia Navarro.


Julia Navarro, nacida en Madrid en 1953. É licenciada en periodismo e ao longo da súa carreira exerceu o periodismo sobre todo de tipo político en prensa, radio e televisión. Traballou para a axencia Europa Press, as revistas “Panorama”, “Tiempo” e “Interviu”, as cadenas de radio SER e Cope e as en Televisión Española, Canal Sur e Telecinco. Ao principio publicou varios libros de carácter político, pero no ano 2004 publica a súa primeira novela de ficción, “La hermandad de la Sábana Santa” coa que obtivo un enorme éxito de ventas e foi publicada en moitos países (Italia, Alemaña, Xapón, Corea, China, Reino Unido, Estados Unidos...). Era unha novela a medio camiño entre as historias de aventuras e as históricas, moi entretida e interesante, chea de acción, movemento e historias do pasado e do presente, que serán un elemento constante dentro da súa produción ata o momento polo menos. No ano 2005 aparece “La Biblia de barro”, outra interesante novela que segue máis ou menos o esquema da anterior, aventuras, acción e moitos datos históricos e viaxes por varios lugares do mundo do pasado e do presente. En 2007 publícase a terceira, “La sangre de los inocentes”, na que están presentes as mesmas constantes das anteriores, partindo dun feito do século XIII deriva desde a Segunda Guerra Mundial ata os atentados islamistas en Europa. Lins as tres no seu momento e gardo un bo recordo da lectura, eran máis que interesantes e moi entretidas, cheas de acción, sorpresas e lugares espectaculares, segredos, investigacións e todos os elementos imprescindibles para facer unha boa novela, ben estruturadas e montadas e con bos personaxes. Moito poderían dar de si calquera das tres pero non me vou estender, máis que nada porque son de sobra coñecidas e hoxe toca falar da nova.


“Dime quién soy” é a cuarta novela de Julia Navarro, publicada neste mesmo ano 2010. En certos aspectos ten un esquema moi parecido ás anteriores, pero noutros non ten nada que ver. Creo que este é un dos seus maiores atractivos, porque a fórmula seguida nas outras non é que estea gastada, para nada, pero tamén é unha demostración con bo resultado de que pode facer algo distinto. Vainos contar como Guillermo, un periodista medio traballando medio en paro, xa que ten certos problemas para manter un traballo, é chamado pola súa tía para que investigue a vida da súa bisavoa, unha muller á que ninguén na familia coñece, xa que desapareceu en certo momento e non volveron saber nada dela. A tía pídelle esta investigación coa idea de que escriba unha medio novela para regalar á familia e que saiban quen foi. Este rapaz vaise converter nun mero transmisor da historia, xa que a verdadeira e completa protagonista é Amelia Garayoa e a súa vida. O único que sabe nun principio é que desapareceu de España deixando ao seu marido co que casara recentemente e ao seu fillo, que é o avó de Guillermo, pouco antes do comezo da Guerra Civil española. Vai ter que realizar unha inxente labor de investigación, nada fácil, para poder reconstruír a vida desta muller, construíndo un gran edificio, paso a paso e planta por planta desde os seus cimentos, xa que na familia ninguén sabe nada. Pronto perderá a colaboración da súa tía, pero aparecen outras dos mulleres, relacionadas coa familia, que serán as que realmente van ser decisivas na investigación, dándolle pistas e dirixíndoo polo mellor camiño para poder avanzar na historia. A completa protagonista da historia é Amelia, sempre marcada polos homes que foron pasando pola súa vida. O seu marido, o empresario Santiago Carranza, pai ademais do seu fillo, aos que abandona. O revolucionario Pierre Comte, o periodista medio inglés medio estadounidense Albert James e o médico militar alemán Max von Schumann serán os seus acompañantes nesta historia, na que ademais aparecerán outros homes tamén como os seus completos e tremendos antagonistas. Así a súa vida irá desde a España da República ata a caída do muro de Berlín, e no medio a Segunda Guerra Mundial ou os anos da Guerra Fría. Esta mistura aparecerá tamén nela, unha muller da clase burguesa e acomodada española que será revolucionaria, comunista e moitas cousas máis que non vou desvelar porque rompería as sorpresas e momentos interesantes dunha historia que hai que ler. Guillermo non deixará de sorprenderse polo que vai descubrindo, alucinando coa vida que levou Amelia e sufrindo por todo o que pasou. Para isto contará coa axuda dunha serie de personaxes que lle van contando partes da historia, pero paso a paso, non lle deixan nunca saltarse nada, como dixen antes vai desde os cimentos ata o cumio, pero piso a piso, paso a paso, sen saltarse ningún para non perder a perspectiva. Será un continuo de viaxes, de coñecer xente, pero concentrándose en catro ou cinco persoas que lle van contando a historia, cada un o que coñece, e a algúns terá que velos varias veces, porque non lle queren contar todo o que saben ata que saiba el o que pasou no medio. Terá que moverse por Madrid, Barcelona, Bos Aires, París, Londres, Roma, Xerusalén... (e a algunhas vai varias veces) ata chegar ao final. Unha historia que se pode resumir nunha frase usada case ao final da novela, "Non tiven elección".


Para min é a mellor novela das catro que escribiu. Xa dixen que segue o esquema de todas no sentido das viaxes, do movemento pero nesta non hai tanto elemento fantástico, tanta acción. A acción, que a hai, está máis concentrada nos personaxes e na súa historia, que é tremenda. Todo o que ocorre é completamente crible, cousa que non se podía dicir dalgúns momentos das outras (que tampouco penso que sexa un defecto, conste). En todas elas a labor de investigación e importante, pero nesta creo que máis, porque son acontecementos relativamente recentes e facilmente comprobables, pero aínda así non perde a idea de que todo o que relata puido pasar perfectamente tal e como o lemos. A vida de Amelia Garayoa pareceume apaixonante, interesantísima, ademais de que podería ser una lectura perfecta para moitas clases de historia, que é posible que a algúns (os acostumados a ler, claro) lles resultara unha forma xenial de aprender a historia da Europa do século XX. É unha novela de máis de mil páxinas que se le non vou dicir que dun tirón, pero as ganas de saber, de seguir coñecendo a vida da protagonista fai que incluso lle quitara algunhas horas ao sono para poder continuar. A min persoalmente, do que teño lido nos últimos tempos, é do que máis me gustou, sufrín e logrou conmoverme e arrepiarme en moitos momentos. O estilo e fluído e fácil, pero non sinxelo. Os diálogos son áxiles e continuados, en moitos momentos é fácil imaxinar aos personaxes tendo a conversación. Non so o personaxe principal está moi ben, penso que absolutamente todos están perfectamente definidos e plasmados para o desenvolvemento da historia, tanto os que aparecen na vida de Amelia como os que aparecen na investigación de Guillermo, moitos deles quedarán na miña memoria durante un tempo e agora que rematei incluso os boto de menos.


Podería estenderme maís, pero non é cuestión, creo que é evidente que me gustou moito así que é unha boa recomendación. É máis, a ver se alguén a le e pode dicirme se coincide ou non comigo, espero os vosos comentarios.

martes, 4 de mayo de 2010

"La clave Gaudí", Esteban Martín e Andreu Carranza

gaudi.jpggaudi2.jpgHai moitas novelas que usan como punto de partida da historia que van desenvolver a un personaxe famoso, ou un libro, un manuscrito, unha partitura, un edificio..., calquera motivo histórico ou medio histórico serve para que xurda unha historia. Normalmente teñen un certo carácter de investigación, misterio, asasinatos e soen ser novelas movidas, entretidas e amenas, de paso que nos dan información sobre ese elemento que serve como partida. Os resultados son desiguais, moitas delas, polo menos las que teño lido, son bastante boas, algunhas moi boas e outras, as menos, non resisten demasiado ben unha análise superficial. Os protagonistas soen ser persoas normais que por esas cousas que pasan nas novelas vense metidas nunha intriga da que teñen que saír, case sempre arriscando a súa vida. É un xeito como outro calquera de usar elementos históricos sen facer exactamente unha novela histórica, pero moitas veces, cando o traballo de investigación do autor é bo, dan máis datos e son máis interesantes que as novelas completamente históricas. O certo é que son bastante afeccionado a ese tipo de relatos, valga como exemplo a comentada hai uns días, “El club Dante”, que entraría dentro deste tipo de novelas que usan este recurso. Non sei moi ben como clasificalas, aínda que tampouco considero necesario etiquetar todo claro, porque non son novelas históricas, nin novelas de misterio, nin negras, nin de investigación, senón que son unha mistura de todas elas e ningunha á vez. Claro que as misturas, como cando un fai un zume na casa con varias cousas, as veces quedan de marabilla e outras é mellor tiralas directamente ao lixo.
Non é o caso da que vou comentar hoxe, que está dentro desta categoría, xa que é unha novela que me pareceu bastante entretida e ben escrita, cunha historia ben desenvolvida e montada, cunha boa intriga, movida, con momentos de acción, asasinatos, persecucións, personaxes misteriosos e que usa, como dicía ao principio, como excusa para todo o que ocorre despois a figura do xenial Antonio Gaudí. Partamos da idea que de simplemente me pareceu unha novela entretida, sen moitas cousas que destacar, que non está á altura doutras do xénero, pero boa para ler nun momento no que un so queira entreterse un rato, non demasiado longo, xa que lese rápido. A novela titúlase “La clave Gaudí” e está escrita por Esteban Martín e Andreu Carranza, que a verdade non sei moi ben como é posible escribir unha novela a medias, un escribe unha parte e logo lla pasa ao outro e continua, quedan para escribir, non sei... Xa digo que dentro do xénero paréceme unha obra menor, pero sobre todo é interesante polos datos que aporta sobre a vida de Gaudí, para os que sexan fans deste xenial catalán pode ser interesante a súa lectura e tamén porque transcorre nunha ben descrita cidade de Barcelona.
Esteban Martín é un autor nacido en Barcelona no ano 1956. traballou como actor, guionista e historiador, colabora en diversas revistas e medios de comunicación, fundador e propietario dunha editorial e traballa tamén na radio. Esta, escrita a medias con Andreu Carranza, é a súa primeira incursión na novela de ficción.
Andreu Carranza naceu en Ascó no ano 1957. Antes de dedicarse a escribir tivo varios traballos, colabora en diversos periódicos e revistas e incluso tivo unha temporada na que se dedicou á música. É autor de relatos curtos, poemas e novelas, normalmente relacionados coas terras do Ebro.
“La clave Gaudí” é unha novela publicada no ano 2007 e a historia non é sinxela de resumir, a verdade. A protagonista é María Givell, especializada na vida e obra de Gaudí. A culpa desa paixón é do seu avó, que lle contaxiou o grande interese polo arquitecto catalán. Agora é unha historiadora da arte que quere desentrañar os misterios do arquitecto. Volve a Barcelona tras unha longa estancia fóra e retoma o contacto co seu avó Juan, co que viviu desde a morte da súa nai e que agora, nos seus últimos anos, vive na cama dunha residencia, afectado polo alzheimer. Chega o momento da súa morte e nese último instante ten un atisbo de lucidez que lle permite revelarlle a ela un gran secreto, que el estaba con Gaudí no momento no que o mataron. A primeira sorpresa é pensar que o famoso arquitecto non morreu de xeito natural, senón que foi asasinado, polo que ela pensa que non é máis que o último delirio dun home a punto de morrer. Ademais fálalle dun gran segredo oculto nas obras de Gaudí que reflexa a loita de moitos anos entre dúas ordes inimigas e relacionadas coa relixión, os Homes Ménsula e os Cabaleiros Moria e tamén dos grandes riscos dunha profecía que está cerca de cumprirse e que pode acabar co mundo. María pensa que isto non é máis que un disparate e o desvarío dun home coa cabeza perdida. Pero todo isto cambia cando esa mesma tarde, posterior á morte do seu avó, dous homes vestidos de negro tentan matala a tiros no mesmo centro de Barcelona. Así, acompañada do seu noivo Miguel, terá que levar a cabo unha carreira contra reloxo entre as obras de Gaudí para desentrañar o gran misterio, contando coa axuda dunha das ordes, á que pertencía o mesmo arquitecto, e evitando que os outros podan facerse coa clave que busca.
A novela é unha mistura entre datos reais e históricos e datos ficticios, sen saber moi ben como diferencialos, así que podemos chegar a crer cousas que non foron certas, quizais iso sexa un dos seus defectos. Está escrita cun estilo bastante áxil, sinxelo e fácil de ler. Xa dixen que se le nun par ou tres de tardes porque non ten ningunha complicación, non deixa de ser un entretemento, pero paréceme bastante interesante toda a parte na que se remonta ao pasado, á vida de Gaudí e, por suposto, toda a parte na que se tenta facer unha interpretación das marabillosas obras arquitectónicas súas que hai por toda a cidade de Barcelona.
Xa digo, eu collina un deses días que non tiña claro que ler, porque non había nada que me chamara demasiado a atención e foi unha lectura bastante agradable e, sobre todo, entretida. Dito queda.


[youtube http://www.youtube.com/watch?v=8vKKN1zFz9M&hl=es_ES&feature=player_embedded&version=3]