domingo, 6 de junio de 2010

"Azteca", Gary Jennings

jennings.jpg


azteca.jpg

Xa dixen noutras ocasións que a maior parte das novelas históricas teñen o seu marco na Idade Media, o que non está mal porque é unha época que dá para moito, pero hoxe vou falar dunha que non transcorre nin nesa época nin en Europa. É unha novela que me gustou moito, longa, máis de 800 páxinas, pero que se len rapidamente, xa que é moi entretida e amena, ademais de interesante. O título é “Azteca” e o autor Gary Jennings. Polo título xa podedes supoñer de que vai, transcorre na época da conquista española de América, aínda que a historia que conta é algo anterior. De aí o interese, xa que é unha época algo descoñecida e moi interesante, da que quedan non demasiados datos debido sobre todo a destrución e colonización dos conquistadores. Pareceume moi interesante e supoño que o autor fixo un enorme traballo de documentación antes de afrontar a escritura da mesma, ademais de que ten algunha continuación, da que falarei dentro duns días.


Gary Jennings é un autor estadounidense. Naceu en 1928 en Buena Vista, Virginia. Parece que tivo unha vida curiosa, aínda que non hai moitos datos biográficos sobre el. Viviu en Nueva Jersey e graduouse na escola superior pero posteriormente non recibiu unha educación formal, senón que se converteu en autodidacta. Aos 17 anos traballou como mensaxeiro nunha empresa de publicidade e co tempo e as súas dotes rematou como executivo de contas. Serviu na guerra de Corea como reporteiro e concedéronlle a Estrela de Bronce, sobre todo polo traballo realizado en favor dos orfos de guerra. Cando volveu seguiu dedicándose á publicidade. Pero sempre quixo ser escritor, polo que a deixou e empezou a escribir a tempo completo. Marchou a vivir a México, onde pasou 12 anos recollendo información e escribindo a novela que comento. As súas novelas fixéronse moi famosas polos seus detalles históricos. Fixo grandes traballos de investigación antes de escribilas. Ademais do tempo que pasou en México recollendo información para varias novelas sobre os aztecas tamén viaxou aos Balcanes (viaxe do que sae a súa novela “El viajero”, sobre as viaxes de Marco Polo) e pasou uns anos viaxando en compaña de varias compañías de circo mentres escribía “Lentejuelas”, unha novela sobre dous soldados que ao rematar a Guerra de Secesión empezan a traballar nun circo. Tamén é autor de varias novelas e relatos que podemos incluír dentro do xénero xuvenil publicados entre 1962 e 1975, que foron as súas primeiras obras. A serie de novelas sobre os aztecas está formada por tres libros, dous son completamente del e o terceiro foi publicado tras a súa morte, baseada en textos seus pero rematada por outro autor. “Azteca”, publicada no ano 1980 é a primeira, “Otoño Azteca” de 1998, é a segunda e esa terceira que non é enteiramente súa, “Sangre Azteca” é do 2002. Ademais das mencionadas outra das súas novelas, do ano 1992, titúlase “Halcón”, de tema histórico tamén. Morreu no ano 1999. Todas as súas novelas podedes atopalas na Editorial Planeta.


“Azteca” pareceume unha novela moi interesante, sobre todo polo descoñecemento que tiña eu de toda esa época, apaixonante e violenta. A historia comeza no ano 1530 cando o Emperador Carlos pídello ao bispo de México que lle dea información sobre a vida e costumes dos indios. Así o bispo Juan de Zumárraga vaille enviando o relato autobiográfico que un indio lle vai ditando aos seus escribas. Este indio é o verdadeiro e completo protagonista da novela. Mixtli (tamén chamado, entre outros moitos nomes ao longo da súa vida, Nube Oscura) vai ir contando toda a súa vida, desde a infancia ata o momento no que transcorre a acción. Gracias ao seu relato coñeceremos os costumes do seu pobo (e de outros pobos cos que foi tomando contacto ao longo da súa vida), a súa mentalidade, a súa formación e a súa vida amorosa, bastante movida e tráxica, o que provocará que os monxes e o bispo estean continuamente escandalizándose do que escoitan e rogándolle ao Emperador que non lles pida máis relatos dese home ao que consideran un pecador sen redención posible. Outro dos aspectos que estes relixiosos non poden comprender será tamén o politeísmo, a infinidade de deuses distintos que tiñan e que ademais non coincidían entre uns pobos e outros, o que traerá consigo toda unha serie de situacións que dificilmente poderán soportar. Imos coñecer a historia do que eles chaman o “Único Mundo” e da capital do mesmo, Tenochtitlan e centrados sobre todo en dous dos pobos máis importantes na época anterior á chegada dos españois, os aztecas e os mexicas. Mixtli naceu nunha vila chamada Xaltocan, fillo dun mestre canteiro. Imos coñecer toda a súa infancia e todo o que ten que ver co aprendizaxe que recibían os nenos nesa época. Pero en certo momento a súa vida dá un xiro xa que é chamado a Texoco, a “capital” do seu pobo, onde recibirá unha educación superior debido a que demostra ter unhas capacidades superiores ao resto dos seus e unha intelixencia moi destacable. A partir de aquí vivirá de xeito moi luxoso e aprendendo cousas que nunca pensou que podería aprender. Desde este momento a súa vida será un continuo de cambios, aventuras e desventuras que é imposible concentrar en poucas liñas. Será soldado e participará en cruentos e violentos combates. Logo converterase en comerciante, chegando entre outras ás terras dos maias. Ten varias relaciones sentimentais e familia, pero case todas rematan de xeito tráxico. E tras todo isto chegará a alcanzar rango de nobreza. Cando chegan os españois, todos os coñecementos adquiridos nas súas viaxes fan que sexa dos primeiros que toman contacto con eles e incluso coñecerá a Hernán Cortés. Xa digo que todo isto vaillo contando Mixtli a eses monxes aos que lles custa moitísimo entender ese xeito de vida, a liberdade, a relaxación moral, a violencia, non hai un so detalle da súa vida que non lles pareza inmoral e condenable, tanto é así que cara ao final o bispo suplícalle encarecidamente ao Emperador que o libere dunha vez dese traballo.


Para min foi unha lectura excelente, chea de datos tan ben metidos dentro da historia que non se fan nada pesados. Ademais é moi variada, xa que imos coñecer moi distintos usos, costumes e formas de vivir dos distintos grupos que vivían alí nesa época, que as veces parece incrible que foran tan distintos nalgunhas cousas. Está todo narrado dun xeito claro e real, iso si, cargado de violencia sen contemplacións e moitos momentos claramente sexuais, que son os que máis escandalizan aos que están tomando nota da historia, xa que conta todo con pelos e sinais. É unha lectura moi amena, perfectamente estruturado para que o lector se meta dentro da historia e non queira deixalo, porque sempre está a pasar algo. Non se fai nada longo nin pesado, todo o contrario. Xa digo, máis que recomendable para coñecer unha parte da historia da que podemos saber poucas cousas, pero que serán moitas máis tras rematar a lectura, máis que recomendable.


[youtube http://www.youtube.com/watch?v=of-d1V9p1Uk&hl=es_ES&feature=player_embedded&version=3]

No hay comentarios:

Publicar un comentario