domingo, 13 de junio de 2010

"La casa del propósito especial", John Boyne

boyne.jpgLin unha das novelas deste autor con bastante curiosidade e ganas, porque tivera moito éxito e moita xente dicía que estaba moi ben. Falo de “O neno do pixama a raias”, de John Boyne, editada en galego por Faktoría K De Libros e que foi un gran éxito de ventas, tanto en galego como en castelán. Mais o motivo deste post non vai ser esta, aínda que algo direi, senón a seguinte novela que publicou, “La casa del propósito especial”, que xa adianto que me gustou moito máis.


John Boyne é un autor nacido en Dublín, Irlanda, en 1971. Estudou literatura inglesa no Trinity College, na súa localidade natal e escritura creativa na Universidade East Anglia, en Norwich, donde foi galardoado co premio Curtis Brown. Empezou escribindo historias curtas, das que ten máis de 70, publicando varias. Debutou como novelista con “The thief of time” (“El ladrón del tiempo”) no ano 2000, unha historia ambientada no século XVIII sobre un personaxe que detén o seu proceso de envellecemento. Un ano despois publica “The congress of rough riders” sobre un descendente de Buffalo Bill que se vai vivir de Londres a Xapón. No 2004 aparece “Crippen” cunha intriga criminal partindo dunha figura real, o doutor Hawley Crippen; e no 2006 “Next of kin” sobre un aristócrata que pretende pagar as súas débedas gracias a unha herdanza. Pero a novela que lle deu o éxito foi a mencionada “O neno do pixama a raias”, gañadora de varios premios dentro e fóra do seu país, máis de 80 semanas número un de ventas en Irlanda, record de ventas en España entre 2007 e 2008 e traducida a máis de 42 idiomas, vendendo máis de cinco millóns de exemplares. O seu éxito fixo tamén que fora levada ao cine recentemente. No 2008 publica “El motín de la Bounty” e no 2009 a que vou comentar, “La casa del propósito especial”. En outubro de este ano publicarase “Noah Barleywater runs away”, na que está a traballar actualmente e que está pensada para un público xuvenil. En case todas elas segue un esquema similar, parte dun momento histórico coñecido para case todo o mundo en maior ou menor medida no que sitúa aos seus personaxes ficticios poñéndoos en relación con outros históricos, facendo o que poderíamos chamar ficción histórica. Non podemos consideralas novelas históricas, porque son bastante sinxelas e non dan demasiados datos, pero como digo, quedan situadas en momentos máis ou menos importantes da cultura occidental.


“O neno do pixama a raias” non vou dicir que non me gustara, non me pareceu una mala novela, pero vendo o éxito de ventas pensei que sería algo máis complexa, máis desenvolvida, algo máis do que é. Teño que dicir que penso que é unha historia pensada para lectores novos, dun certo marxe de idade e non para lectores máis adultos, non so en idade, senón en coñecementos ou madurez. Creo que a súa idea era facer exactamente o que fixo, pero deume unha certa pena, porque a historia que desenvolve me gustou, pero creo que se os personaxes estiveran un pouco máis traballados e desenvolvidos a historia gañaría moito. Aínda así é unha novela que normalmente len os meus alumnos desde que se publicou e a eles soe gustarlles, así que parece que si é boa para aqueles lectores para os que a escribiu.


“La casa del propósito especial” segue este mesmo esquema. Agora sitúa a historia fundamental nos últimos anos dos zares en Rusia ata a revolución. No fondo é unha historia de amor, a historia de dúas persoas que teñen que superar moitos obstáculos, moitas situacións difíciles e a historia das súas vidas. Está contada en primeira persoa e o protagonista é Georgi Danilovich Yáchmenev. Parte do momento no que a súa esposa, Zoya, está case morrendo nun hospital de Londres e con este motivo Georgi recorda toda a súa vida e os 65 anos que estiveron xuntos. A historia vai saltando de capítulo en capítulo sobre todo entre os anos vividos en Rusia e os que viviron en Londres, con dous ou tres contando a estancia en París, que se sitúa temporalmente entre as dúas anteriores. Así recorda a súa infancia en Kashin, un pobo de Rusia onde vive na pobreza. Un día o zar Nicolás II pasa por alí e a súa intervención evita o asasinato do zar, polo que este decide collelo para que sexa unha especie de gardaespaldas e acompañante do seu fillo e herdeiro do trono, Alexei Romanov. Abandona a súa vida de pobreza para ir vivir a San Petersburgo, onde se verá rodeado de todo o luxo da corte rusa. Sempre fascinado por esta forma de vida vai case a olvidar o seu pasado e a súa familia para formar parte da familia real, establecendo unha relación especial con algúns dos seus membros, sobre todo Alexei, o fillo do zar, as fillas e o propio zar que lle ten un certo respecto. Outros, como a zarina, non o tratarán tan ben. Así o autor inclúe a este personaxe de ficción dentro dun mundo de personaxes reais, chegando a ter incluso relación cun personaxe histórico como Rasputín. Sempre quedará patente a gran diferencia entre a forma de vida destes personaxes, todo luxo, gasto e diversión coa vida do pobo, que pasa fame e privacións sobre todo por causa da guerra que manteñen co Kaiser Guillermo. Esta situación será a que desemboque na revolución bolxevique e o asasinato da familia real. E logo imos coñecer como consegue saír de Rusia con Zoya, vivindo logo en París e Londres, na primeira traballando nunha librería e na segunda na Biblioteca do Museo Británico. Veremos todas as privacións que sufriron, os problemas de ser ruso en Inglaterra durante a Segunda Guerra Mundial e unha serie de feitos históricos que afectaran as súas vidas.


Pareceume un libro entretido e moi fácil de ler, o estilo segue a ser algo simple como no caso da novela anterior, aínda que nesta a maior parte dos personaxes están máis desenvolvidos e teñen unha certa, non moita, complexidade. O recurso de cambiar de tempo en cada capítulo dálle un certo interese e contribúe a que o lector vaia pouco a pouco facéndose unha idea dos porqués, de que é o que os leva a comportarse como se comportan, sobre todo ela e fai que un avance na lectura case sen darse conta. A ambientación histórica é sinxela, pero xa dixen que o autor penso que non pretendía facer para nada unha novela histórica, senón que é un marco crible para a historia dos personaxes principais, que é o máis importante. Como no caso da outra novela que mencionei creo que cun pouquiño máis de complexidade gañaría moito e sería unha boa novela en lugar de ser, penso, unha novela resultona e entretida, de fácil e agradable lectura. Ademais na introdución da edición que lin fala tamén, en comparación co “pixama”, dun final sorprendente para o lector. Pois ben, se un coñece un pouco esa parte da historia e é un lector atento é moi fácil atar os cabos suficientes para descubrir con facilidade en que consiste esa sorpresa (eu polo menos antes da metade da lectura xa tiña as miñas sospeitas, que se confirmaron so con adiantar unhas poucas páxinas), ese gran secreto do que se fala en varios momentos, co que perde un pouco de gracia. Aínda así ten unha certa emoción e sensibilidade que, polo menos a min, non me pareceu sensibleira, que é no que poden caer as veces este tipo de historias. É unha fermosa historia de amor que superou moitos atrancos e dificultades e a min gustoume, espero que a vós tamén.


[youtube http://www.youtube.com/watch?v=sQf8kP1dzPU&hl=es_ES&feature=player_embedded&version=3]

No hay comentarios:

Publicar un comentario