"El enigma del cuervo"

Hai uns meses, vendo tráilers das próximas estreas, atopeime con este, que me chamou bastante a atención. Unha historia con ambiente victoriano e que ademais tiña como protagonista a un dos meus autores favoritos e do que creo que no seu momento lin case todo, xa hai algúns anos. Tiña boa pinta en varios aspectos e aproveitando que o tempo de momento non deixa facer demasiadas cousas relacionadas co verán tocou cine unha tarde destas. O título orixinal en inglés é “The Raven” (“O corvo”), o máis famoso poema de Edgar Allan Poe, que nesta cinta convértese no protagonista, aquí estreouse como “O enigma do corvo”, quedo co orixinal, máis directamente relacionado cun dos grandes poemas da literatura americana.

A historia comeza a finais do mes de outubro de 1849, poucos días antes da morte de Poe. Son os seus últimos días, un home atormentado, cheo de medos e case incapaz desde hai tempo de escribir algo bo que publicar. Non ten diñeiro, non ten recoñecemento e poucos saben del. Medio traballa publicando artigos de crítica literaria nun periódico que o que en realidade quere son novos contos, novas historias que tiñan un certo éxito, pero a súa imaxinación parece esgotada. O único que lle serve de consolo é a súa relación con Emily Hamilton, a filla do adiñeirado capitán Hamilton, que non ve nada ben esa relación e quere acabar con ela. De repente a policía atópase cun misterioso dobre asasinato, unha nai e a súa filla aparecen mortas nunha habitación pechada, algo que os desconcerta. O encargado do caso será o detective Fields, un intelixente e agudo investigador que pronto desvela o misterio e ademais nota que a escena do crime reproduce algo que leu hai un tempo, un relato de Edgar Allan Poe. Así que o primeiro que fará será interrogar ao escritor, o primeiro sospeitoso do caso. Pero pronto descubrirán que el non ten nada que ver cos asasinatos, tanto con ese como co seguinte. Atopámonos ante un misterioso e cruel asasino que vai reproducir varias escenas de outras historias curtas do autor. E non so iso, aproveitando unha festa e a súa relación con “A máscara da morte vermella” vai secuestrar a Emily, a amada de Poe, deixando unha carta ademais para a policía e deixando claro que a intervención do autor será fundamental. Seguirá asasinando e deixando pistas para poder saber onde se atopa a secuestrada, pero ademais, a cambio, obrigará a Poe a escribir novas historias de terror e misterio relacionadas tanto co secuestro como cos distintos asasinatos. Poe terá que volver a escribir se quere rescatar a Emily das garras do brutal asasino.

O director é James McTeigue, especializado en cintas que misturan acción e ficción. Foi asistente de dirección en todas as entregas de “Matrix” e a súa primeira película como director foi “V de Vendetta”, unha cinta que empecei a ver con algúns reparos pero que logo gustoume bastante. A seguinte foi “Invasión”, unha prescindible versión do clásicos “La invasión de los ladrones de cuerpos”. Esta de hoxe é a última polo momento e gustoume bastante, aínda que penso que lle falta algo para poder facer dela unha película máis decente do que é.

En canto aos actores o papel de Poe está interpretado por un deses actores que sempre me gustan, John Cusack, sempre convincente. Neste caso déixanos un Poe pálido, atormentado, triste e agoniado, sufrindo por unha vida que non sabe moi ben por onde vai e logo moito máis polo secuestro e o tormento de ver que alguén segue os seus contos para matar xente. Ten moi bos momentos pero quizais nalgún fáltalle algo máis, non sei moi ben o que, quizais Cusack quixo reflectir eses últimos días da vida de Poe, que na realidade histórica apareceu vagando polas rúas de Baltimore para acabar morrendo nun hospital (sen que se saiba moi ben de que, fálase de sífilis, tuberculose, alcoholismo..., outro misterio, xa que os papeis nos que quedaba constancia da mesma desapareceron). De todos modos gustoume bastante no papel e quizais estea cerca do que foi o autor neses últimos días. O outro actor principal é o que interpreta ao detective Fields, Luke Evans, non con demasiado cine aínda, pero que me gustou moito, quizais algo máis que Cusack. É o home de acción, intelixente e que non se rende ante nada. Tamén é certo que quizais sexa un papel algo máis lucido e non tan suxeito a tentar manter unha certa imaxe como personaxe de ficción enfrontado a outro que non o é, pero haberá que seguir a súa carreira, porque promete bastante. E o terceiro papel cunha certa importancia dentro da historia é o de Emily, interpretada por Alice Eve.

A película está algo por riba da media, pero creo que lle falta algo, pouco, para ser mellor. Quizais falle algo en emoción, ten intensidade pero a veces non se transmite ao espectador. O misterioso asasino é, como sempre, un elemento para manter a atención, xa que ata o final non saberemos nin quen é nin por que fai o que fai. Tamén chega a un final quizais algo collido polos pelos e cunha explicación máis ben pouco clara. De todos modos a ambientación, ese Baltimore de finais do século XIX, é moi boa e é un elemento máis dentro da historia. Unha cidade escura, case toda a acción transcorre de noite ou en escenarios escuros, o teatro, as cloacas, as rúas...contribúen a darlle ese ambiente que tan ben se podía percibir nos relatos de Poe. Ese é outro elemento que quizais poderían ter aproveitado máis. A relación dos asasinatos cos contos do autor é realmente boa, pero podería ser máis directa, máis clara e tela estirado un pouco máis. Nese sentido penso que poderían ter feito unha película algo máis longa, queda en hora e media xustiña, e aproveitar máis esas historias e a súa relación coas mortes. De todos modos creo que é un bo reclamo para todos aqueles que non os leron, creo que tras ver a película terán ganas de facelo. No meu caso xa os lin hai moitos anos, pero creo que este verán vou recuperalos e volver disfrutar da lectura de, para min, algunhas das mellores historias de terror gótico que nunca se escribiron e que foron fonte de inspiración para moitos autores posteriores e que aínda hoxe seguen a selo.

Gustounos moito a todos na casa, así que merece a pena e é recomendable, sobre todo unha carteleira que neste momento non ofrece case nada decente que ver, a verdade. A historia é entretida e consegue manter a atención sen chegar a aburrir en ningún momento, que xa é bastante. A ambientación e as interpretacións son moi boas e so creo que non aproveita algunhas cousas que podería usar, facendo que quede algo máis simple do que podería ser. Impresionante o aproveitamento nunha curta escena pero impactante de “O pozo e o péndulo”. Tamén outra vía para recuperar todas as cintas que a produtora inglesa Hammer fixo sobre os relatos de Poe, moitas delas protagonizadas polo xenial Vincent Price, unhas películas que vin na miña xuventude e das que gardo un recordo realmente bo. Unha boa maneira de volver a un dos máis grandes autores da literatura americana e universal, un autor que non conseguiu case recoñecemento durante a súa vida, algo que o torturaba, pero que é imprescindible para a historia da literatura, e non so a de terror. Hai pouco, ao fío do comentario dunha novela de Félix J. Palma, falaba de que unha das miñas novelas favoritas era “As aventuras de Arthur Gordon Pym”, o seu autor era Edgar Allan Poe, a súa única novela, así que volvo a facer a recomendación, imprescindible.