viernes, 9 de diciembre de 2011

"El prisionero del cielo", de Carlos Ruiz Zafón


A verdade é que esperaba con bastantes ganas a publicación da novela que vou comentar hoxe, e non so eu, creo que moitos lectores estaban na mesma situación e queda demostrado por ser neste momento unha das máis vendidas. O autor xa apareceu por aquí, no mes de xuño do ano pasado, cun breve comentario dalgunhas das súas novelas escritas para público máis novo, pero non comentara nada da tetraloxía á que pertence esta de hoxe, que é a número tres na saga. Falo de Carlos Ruiz Zafón e a recente “El prisionero del cielo”. Teño que dicir que me enganchou desde o principio e que me gustou moito, dándolle unha nova perspectiva á anterior, “El juego del ángel”, tanto que fixo que me puxera a relela con ollos renovados ante a información aportada nesta nova. Creo que vai facer que a vexa doutra maneira, algo que me da a impresión de que lle vai pasar a máis lectores, tendo en conta a lixeira decepción que tiven no momento de lela por primeira vez.





Carlos Ruiz Zafón naceu en Barcelona en 1964. Educouse no colexio dos xesuítas de Sarriá e posteriormente cursou estudos de periodismo, dedicándose posteriormente á publicidade. En 1992 decide deixar o seu traballo como director creativo e dedicarse á escritura. A súa primeira novela é do ano 1993, “El príncipe de la niebla”, coa que obtivo o Premio Edebé de literatura xuvenil. Co gañado decide marchar a vivir aos Estados Unidos, á cidade de Los Ángeles, onde reside desde 1994, adicándose ademais da escritura ao traballo de guionista cinematográfico. En 1994 publica “El palacio de la medianoche” e “Las luces de septiembre” en 1995. Estas tres son novelas pensadas para un público xuvenil e no ano 2007 reuníronse no volume titulado “La trilogía de la niebla”. En 1999 aparece “Marina” (que é a que estou a ler nestes momentos). No ano 2001 aparece a súa primeira novela non pensada para público xuvenil, “La sombra del viento”. A novela foi finalista do Premio Lara do ano 2000 mais non gañou, aínda que as bases indicaban que so se publicaría a novela gañadora a Editorial Planeta decidiu facer unha excepción tendo en conta a calidade da novela. Non tivo éxito rapidamente, sobre todo a nivel de crítica pero a través das recomendacións dos propios lectores chegou a ser un auténtico fenómeno literario. Pronto chegou a sona a outros países e tres anos despois foi traducida a corenta linguas. Obtivo o Premio José Manuel Lara á obra máis vendida en España; a biblioteca de Nueva York a seleccionou como “libro para recordar” e foi recoñecida en Francia como a mellor novela estranxeira do ano. Conseguiu tamén un bo éxito por parte de crítica. No 2008 levaba 247 semanas na lista de libros máis vendidos en España e vendera uns 10 millóns de exemplares en todo o mundo. Nese mesmo ano apareceu “El juego del ángel”, no que retomaba algúns aspectos da novela anterior, e que tamén foi un gran éxito tanto en España como en moitos outros países. “El prisionero del cielo”, publicada hai moi pouco tempo, é a terceira novela con esta mesma liña, que teoricamente culminará cunha cuarta.



O curso pasado tiña un bo grupo de 4º de ESO e a última lectura que tiveron que facer comigo foi “La sombra del viento”, que por certo gustoulles bastante. Iso fixo que volvera a lela tras algúns anos e penso que a disfrutei máis que a primeira vez. Sigo pensando que é unha das novelas máis entretidas que teño lido, tanto pola historia como pola forma de contala, con suficientes elementos orixinais como para formar parte das miñas favoritas. Cando lin “El juego del ángel”, como dixen hai unhas liñas, quedei un pouco, digamos, decepcionado. Parecíame moito máis caótica, nalgún momento pouco comprensible e cunha historia algo máis retorcida e estraña. Trala lectura de “El prisionero del cielo” decidinme a lela outra vez, porque penso que hai varias cousas que me perdín ou que non entendín demasiado ben e non quero quedar así. Hai unha serie de personaxes, de situacións e case de explicacións que creo que van facer que a percepción que tiña da mesma cambie algo, aínda que tampouco é algo que saiba con seguridade, é algo que descubrirei cando a remate. Moitos lectores opinaron o mesmo e non sei se tras a lectura da nova historia terán a mesma tentación que eu, xa mo diredes.



Nesta nova historia retoma aos personaxes da primeira. De novo estaremos ante Daniel Sempere, Fermín Romero de Torres, Bea e algúns máis dos que protagonizaban “La sombra del viento”. A historia comeza pouco antes das festas de Nadal de 1957, pouco máis de dous anos despois da primeira. Daniel e Bea están casados e teñen un fillo, segue traballando na librería do seu pai e contando coa axuda de Fermín. En certo momento, por algo que pasa, trasladarémonos a 1939. Nesta época coñeceremos algo máis da historia de Fermín e tamén do personaxe protagonista de “El juego del ángel”, Daniel Martín. Pronto veremos como case todos os personaxes principais desta serie están estreitamente relacionados, montando pouco a pouco o puzzle que Zafón ten na cabeza ata rematalo, espero, na cuarta entrega. Esta nova novela céntrase sobre todo nestes dous personaxes, Fermín e David, no seu pasado e a súa relación cos demais e o presente. E, por suposto, teremos de novo a aparición do Cemiterio dos Libros Esquecidos, un referente central en toda a historia e un deses elementos que creo que forman parte xa da imaxinación de todos os bos lectores. Non vou contar moito máis, creo que o mellor, como sempre, é que sexan os lectores os que vaian acompañando a estes personaxes no seu camiño polas rúas de Barcelona e descubran que máis nos ten que contar o autor sobre eles.



Se hai algo que non me gustou desta nova entrega é que se me fixo demasiado curta, en comparación coas outras dúas é unha novela moito máis breve e quizais menos escura, algo menos sinistra e cunha historia moito máis simple, dito desde o máis absoluto respecto. Quero dicir con isto que non ten demasiado que ver coas anteriores no sentido de que a historia é algo máis lineal, máis directa e cuns interrogantes máis facilmente comprensibles para o lector, sobre todo o que tiña lido xa as anteriores. Nalgúns sitios lin que que algúns pensaban que podía lerse sen ter contacto coas outras dúas, unha afirmación que non me parece axeitada. Claro que podemos lela así, pero o nivel de comprensión e entendemento das enrevesadas tramas e relacións da historia vaise perder. Non so porque aparecen personaxes que o lector debería xa de coñecer para saber moitas cousas, senón porque o xogo real do autor paréceme ese, deixar que o lector que as le por orde vaia imaxinando cousas ou establecendo relacións que despois veranse confirmadas ou desmentidas a medida que avance a historia. Quizais a segunda sexa a menos comprensible, pero como xa dixen, adquire unha nova dimensión tras a lectura desta.



O Cemiterio dos Libros Esquecidos paréceme unha das creacións máis orixinais dos últimos anos, tanto na forma como no plantexamento que fai do mesmo. Creo que todos os que as limos daríamos algo por visitalo unha soa vez e todos soñamos con facelo algunha vez. Pero outra creación deste autor que destaca por riba das demais, para min, é o personaxe de Fermín Romero de Torres. A súa aparición na primeira novela creo que eclipsa case a todos os demais personaxes. Penso que é outro deses personaxes aos que todos imaxinamos algunha vez e que tamén nos gustaría coñecer. Moitos queríamos saber máis del e esta entrega daranos moitas desas respostas, das que tampouco vou contar nada, iso tamén teredes que lelo. Pero de todos modos penso que descubrir sobre el o que descubrín foi unha das razóns polas que esta novela gustoume.



E outra das cousas que máis me gusta de Zafón, ademais do orixinal do desenvolvemento e esa capacidade que ten para xogar con algúns tópicos do xénero de terror, gótico ou negro, facendo que a mistura sexa algo completamente novo, é o seu estilo, a súa forma de contar e conseguir imaxes novidosas, expresións impactantes e novas formas de xogar coa linguaxe. Ademais de ser moi cinematográfico á hora de contar, sempre sen caer en grandes e extensas descricións, consegue que o lector non so entre nunha historia fascinante, senón nun mundo lingüístico onde a forma de contar, de escribir, é tan importante como a historia que estamos a ler. É fácil pechar os ollos durante a lectura e chegar a sensacións a través da palabra escrita, creo que consegue non so que imaxinemos os lugares ou os personaxes, senón case que sintamos o mesmo que eles senten ou padecen, sufrindo nalgunhas ocasións, rindo noutras ou, simplemente, soñando. Creo que é evidente que me gusta moito este autor, pero iso é algo que xa comentei cando apareceu por aquí a primeira vez ao fío das súas primeiras obras.



Un paso máis dentro da historia que empezou a contarnos hai xa uns anos, e neste caso un bo paso, quizais algo máis simple que os anteriores, pero non por iso menos apaixonante. A min me resultou moi entretida ademais de interesante. Nótase o agarimo que ten polos seus personaxes, todos eles, e pola cidade de Barcelona na que se desenvolve a historia, que se convirte nun personaxe máis que actúa con eles e nalgunhas ocasións case pola súa conta. O mellor que podo dicir dela é que se me fixo moi curta e deume pena rematala, quería máis e espero con ganas o final desta historia que nos vai contando pouco a pouco, descubrindo algunhas cousas ao mesmo tempo que abre outros interrogantes e misterios. ¿Cal será o final de Daniel Sempere, a súa familia, Fermín Romero e algúns máis?








No hay comentarios:

Publicar un comentario