"Un mal paso", Alejandro Pedregosa

Interesante e entretida esta novela que vou recomendar hoxe. Unha historia que me chegou a través da recomendación do meu pai, de paso un recoñecemento para ambos, sempre houbo un libro en casa (moitos máis que un, máis ben) e contaxiáronme desde moi pronto a afección á lectura. Un autor do que non sabía nada e iso que non é a súa primeira novela, e unha historia que me atrapou desde o principio. Pareceume moi amena, divertida e intrigante, cun ton irónico moi destacable e con bastantes elementos para facela recomendable. O autor é Alejandro Pedregosa e a novela “Un mal paso”.

Alejandro Pedregosa é un autor nado en 1947 en Granada, poeta e novelista con varios premios no seu haber. É licenciado pola Universidade de Granada en Filoloxía Hispánica e en Teoría da Literatura e Literatura Comparada. A maior parte da súa produción, e o xénero co que comezou, está dedicada á poesía. Comeza con dous libros deste xénero, “Postales desde Grisaburgo” (2001) e “Retales de un tiempo amarillo” (2002); dúas obras máis completan a súa produción neste xénero, “En la inútil frontera” (2006) e “Los labios celestes” (2008). A súa primeira obra dentro da narrativa é “Paisaje quebrado” (2005) á que seguen “El dueño de su historia” (2008), “Un extraño lugar para morir” (2010) e a que comento hoxe, “Un mal paso” (2011) e que tivo un importante éxito de ventas. Coas súas obras poéticas conseguiu varios premios, entre eles o Premio de Poesía Ciudad de Trujillo (2002), o Premio Nacional de Poesía Paloma Navarro (2004) ou o Premio Arcipreste de Hita (2007). Coa súa primeira novela gañou o Premio José Saramago de Novela Corta concedido en Cantabria no 2004. Non coñezo a súa obra poética, pero esta novela gustoume moito, así que haberá que botarlle un ollo a súa poesía e tamén ás outras novelas en prosa, que polo visto teñen boa pinta.

Estamos ante unha típica novela negra, varias historias que se van cruzar e polo medio un asasinato que resolver, misterios, policías e esas cousas, pero ao mesmo tempo ten unha serie de elementos que fan que sexa distinta e que lle dan un aire algo novidoso, que fan que mereza a pena. Ao empezar a ler atoparémonos con tres historias que non parecen ter conexión. Nun principio coñeceremos a Xavier Huguet, un periodista alcohólico, cunha carreira prometedora que se verá truncada pola súa adicción. O seu amigo Gonzalo, moi preocupado por el, fará todo o posible para que enderece a súa vida e, xa cansado de aguantar, toma medidas drásticas con el. Tras elas ofrécelle unha última táboa de salvación para reencontrarse co periodismo, convertido en Emilio Ribeiro terá que recorrer o Camiño de Santiago enviando as súas crónicas ao periódico barcelonés no que traballan. Se o fai ben e consegue aguantar sen beber e realizar un traballo decente todo podería cambiar para el. A continuación coñeceremos a Martiño, un curioso e coidadoso traballador de imprenta que se verá no paro. Para poder seguir vivindo dedicarase ao traballo doméstico e vai facelo na casa dun especial catedrático de universidade. Este é Fiz, de baixa por depresión e ao que acompaña continuamente unha voz na súa cabeza que lle dá consellos e intervén en moitas das cousas da súa vida, esa voz é a dun gran intelectual galego, Álvaro Cunqueiro. É Ano Santo en Santiago de Compostela, onde ambos viven, e Fiz dedícase a saír polas noites e pegar nas portas de Catedral unha serie de notiñas adhesivas en conta do clero e da próxima visita do Papa, algo no que a policía acabará por intervir. Ademais está a tratamento siquiátrico a causa dos sucesos que provocaron a súa baixa. E en terceiro lugar teremos ao comisario santiagués Suso Corbalán, cos seus problemas persoais e matrimoniais, o seu incompetente axudante Fito e a súa moito máis eficiente colaboradora Carol. Un día recebe a visita do deán da Catedral, Gregorio Andrade, e a restauradora francesa Josephine Lambiere. O irmán xemelgo do deán, Mauro Andrade, desapareceu e ninguén sabe nada del. Suso vai tomalo con calma, pensando en que non é máis que unha escapada, ata que un artigo firmado por Emilio Ribeiro rompe esa idea, a cabeza de Mauro Andrade apareceu nunha das primeiras etapas do Camiño de Santiago. Aquí é onde as historias van empezar a cruzarse, relacionándoos a todos dunha maneira tan fluída como interesante que transcorrerá entre o camiño e as cidades de Santiago e Roma.

Un asasinato e unha serie de personaxes sen nada en común que terán que relacionarse para poder resolvelo. A conexión entre eles está perfectamente levada a cabo e aparece ante o lector como algo completamente natural. Non son so eses personaxes mencionados, haberá outros cunha intervención importante dentro da historia, como algúns fixos cos que Xavier/Emilio vai atoparse ao longo do camiño. Todos eles terán a súa parte na historia, contribuíndo a que o lector teña que ir desprazando as súas sospeitas duns a outros a medida que avanza na lectura. E todos eles, desde os principais ata os máis secundarios están moi ben descritos polo autor, a pesar da brevidade na novela.

Tras as primeiras páxinas pensaba realmente que o autor tiña que ser galego, ademais de situar o centro da acción na cidade de Santiago está a fina ironía que destilan moitas das intervencións dos personaxes, imos dicir que moi galega, así como frases e diálogos que entren directamente dentro do que podemos chamar “retranca” galega. Tamén resulta curiosa a intervención de Cunqueiro como unha voz dentro da cabeza de Fiz, chea sempre de ironía e mala uva. A cidade de Santiago, que ademais é un dos meus sitios favoritos, aparece como un elemento máis dentro da historia, coas súas rúas, os seus bares e os peregrinos, calquera que a coñeza un pouco poderá ver que está moi ben representada. Por iso me resultou curioso que o autor fora granadino, bastante lonxe da realidade que describe con bastante acerto.

Unha das cousas que máis me gustou da historia foi que a lectura faise con moito agrado e con fluidez. A isto axuda unha historia realmente intrigante, con varias liñas de investigación, algúns equívocos e camiños que non levan a onde parecen. Pero o que máis destacaría é o humor co que está contada a historia. Toda ela ten un ton irónico, con frases realmente simpáticas e divertidas por parte de case todos os personaxes. A isto lle sumamos unha serie de situacións inesperadas nalgúns casos, ridículas noutros pero sempre ben metidas dentro da historia. En moitas delas atoparemos un certo ton crítico contra algunhas cousas, desde o periodismo á igrexa, que tamén axudan a facer máis interesante a lectura. En moitos casos un humor fino e traballado, misturado noutros cun de tipo máis groso e directo. Moitos destes momentos saen de dous personaxes, un é case o protagonista, o comisario Corbalán; o outro é Fiz, simpático e cáustico en moitas ocasións, axudado pola voz de Cunqueiro que vai con el cando deixa a medicación.

O estilo é sinxelo e variado ao mesmo tempo. A historia de Xavier está contada en primeira persoa, el mesmo vainos dicir todo o que vai pasando e que el mesmo pensa ante as distintas situacións coas que se vai atopar. As demais están contadas desde o punto de vista dun narrador que o sabe todo, desde o que fan ata o que pensan, un espectador máis dentro da historia. Con poucas liñas da unha gran idea de todo o que nos quere contar. Para min foron moi boas as páxinas dedicadas ao Camiño de Santiago, centradas en moitos casos no camiñar e na paisaxe, tan boas que dan ganas de facelo.

Unha novela de algo máis de trescentas páxinas que se me fixo moi curta, líase con moita fluidez e é moi entretida, sempre cambiando de escenario e de personaxes para atrapar ao lector dentro desa historia que non se sabe moi ben por onde vai. Varias liñas de investigación que farán que o lector pregúntese cal é a acertada, algo que seguramente non descobrerá ata o final. Unha historia moi entretida que igual perdía se non ma chegan a recomendar. A min gustoume moito, unha boa lectura para a época estival, con algunas cousas moi destacable. Un autor que creo que seguirei. Aí queda a recomendación, espero que vos guste e vos entreteña tanto como a min.