"El lector de cadáveres", Antonio Garrido

Buscando algún libro para regalar neste pasado Nadal atopeime co que vou comentar hoxe. Non coñecía ao autor, pero o título e a portada chamáronme a atención e animeime a botarlle unha ollada. Lido o resumo da contraportada o meu interese creceu, tiña boa pinta, unha boa historia e ao final foi o regalo para un dos meus cuñados. A verdade é que non sei se a ten lido xa ou non, pero se o fixo espero que lle gustara tanto como a min. Pareceume unha boa historia, unha lectura interesante e moi amena, ademais de aportar unha boa cantidade de datos ben metidos dentro do argumento. O autor é Antonio Garrido e a novela “El lector de cadáveres”.

Antonio Garrido naceu en Linares (Xaén) en 1963. As súas lecturas de xuventude foron os grandes clásicos de todos os tempos: Walter Scott, Stevenson, Dumas, Salgari ou Jack London. As súas primeiras intencións eran dedicarse á escritura e a novela, pero en certo momento decidiuse por estudar Enxeñería. Posteriormente dedicouse á docencia e publicou varios traballos de carácter técnico. Este rumbo cambiou no ano 2001, cando durante unha viaxe por Alemaña unha historiadora faloulle dun manuscrito esquecido que acabou dando lugar a súa primeira novela, “La escriba”, publicada en 2008. Esta novela tivo un gran éxito, traducida a trece idiomas e gañadora de varios premios internacionais. É unha novela que podemos incluír dentro do xénero de suspense histórico e aventuras, que parece ser o mundo no se que vai mover o autor. En 2007 empezou a traballar na súa segunda novela, esta que comento hoxe, seguindo esa mesma liña. Actualmente compaxina o seu traballo como escritor co de profesor na Universidade Politécnica de Valencia e na Universidade Cardenal Herrera da mesma cidade, ademais de participar en conferencias, ponencias ou talleres de novela histórica. “El lector de cadáveres” chegou ás librerías a finais do ano 2011.

Como dixen ao principio cando collín a novela e lin o resumo da historia chamoume a atención, pero o primeiro foi ler as liñas iniciais, falando de que nos ía contar un relato sobre o primeiro xuíz forense da historia. Quizais o traballo de forense hai uns anos non era tan coñecido como agora, hoxe, creo que gracias á televisión, temos unha idea de como traballan; ben, máis ou menos, que xa sabemos que nas series sempre esaxeran as cousas un pouco. Claro que coa cantidade de CSI, de investigadores e series policiacas e de novelas con este tipo de personaxes todos temos unha certa idea de que fan. Así que iso de ler “o primeiro forense” fixo que un certo interese aparecera por ler esa novela que parecía ter máis de histórica que outra cousa e ademais dun autor descoñecido para min. Xa digo que é máis que unha novela histórica, con máis elementos e moi variada, con outras vías de interese que lle dan unha certa orixinalidade.

Imos coñecer a vida de Ci Sóng, un personaxe histórico que tamén chegou a coñecemento de Garrido tamén por casualidade. Podedes ler a historia competa no epílogo final. O autor foi invitado a un congreso de ciencia forense no cal unha das ponencias falaba deste personaxe que atraeu poderosamente a Garrido. Descubriu que tiña unha gran cantidade de libros sobre formas de morrer, marcas deixadas nos cadáveres e unha boa cantidade de información sobre investigación forense. Consultou gran parte deste material, así como sobre a época na que viviu, formas de vida, organización social e todo o que puidera ser interesante para o desenvolvemento da súa historia. O traballo de recollida e revisión de información ten pinta de ter sido inxente e laborioso, pero creo que o seu reflexo na novela é realmente bo. A cantidade de información que o lector vai recibir sobre a época e todo o que a rodea, así como sobre a investigación forense nese momento é moita e toda ela bastante interesante, polo menos para min, e ben introducida dentro do desenvolvemento do argumento, sen resultar excesivamente pesada nin prolixa. Isto xa é un punto ao seu favor. Iso si, matizar que o protagonista é un personaxe histórico, que case todo o que se conta sobre a vida na China da época tamén, pero non a propia historia de Ci Sóng, unha historia que o autor novela partindo de todos eses datos e á que engade unha serie de elementos creados por el. Isto non lle resta nin un ápice de interese, escapando da crónica histórica para darnos un relato ameno, interesante e cunha boa dose de intriga.

Estamos en China no século XIII. Ci Sóng provén dunha familia humilde, vive no campo pero ao seu pai ofrécenlle unha praza de funcionario na cidade e vai con el, mentres o seu irmán queda a cargo das terras da familia. Pero por cuestións que descoñecemos vese obrigado a volver ao pobo, algo que non lle gusta. Ci é unha persoa ambiciosa que non quere vivir de cultivar arroz, na súa etapa na cidade empezou a estudar e acompañar a un xuíz e forense, traballo para o que demostra ter grandes calidades. A súa gran ilusión e empeño é retomar os seus estudos e converterse nun dos xuíces e investigadores da corte do emperador, e non deixará que nada impida esa meta. Vive amargado no pobo, maltratado polo seu irmán, traballando no campo de sol a sol e con poucas metas no horizonte. Ao principio da historia descobre un cadáver no campo de arroz no que traballa e iso fai que as cousas cambien un pouco. Por razóns que teredes que ler vese obrigado a escapar do pobo coa súa irmá enferma (chamada Terceira, unha rapaza débil pero á que se sente moi unido). A súa idea é volver á cidade, retomar os seus estudos na prestixiosa Academia Ming e cumprir os seus soños. Claro que todo isto non será fácil, vai atoparse cunha grande cantidade de problemas, de impedimentos, de situacións que tentará superar so gracias á súa ansia de ser ese “gran lector de cadáveres” que proclama o título.

Como dixen Ci Sóng existiu e viviu na mesma época na que transcorre a historia. A súa vida evidentemente non foi como se nos conta na mesma, o autor engade ademais ao personaxe algúns elementos para darlle algo máis de interese ou dramatismo ou para poder desenvolver dunha forma máis sinxela a idea que ten na cabeza. Como exemplo xa ao principio da historia descubrimos que Ci padece analxesia conxénita, unha rara enfermidade que fai que non poida sentir dor en absoluto, algo que será unha avantaxe nalgúns momentos e non tanto noutros, pero que é importante para o argumento. Tamén a maior parte dos personaxes parten da historia real do momento, mentres que outros foron creados polo novelista para completar esa historia que se ía formando na súa imaxinación.

A novela empeza coa aparencia de estar dentro do xénero histórico, pero vainos ofrecer moito máis, pouco a pouco vaise convertendo nunha historia de aventuras ao máis puro estilo clásico (ese que Garrido coñece moi ben polas súas lecturas de xuventude) e de repente pasa a meterse de cheo tamén no xénero da novela negra, unha historia de suspense. Esta mistura non resulta para nada estraña e está moi ben levada. A conxunción de datos históricos coas aventuras e desventuras do protagonista de repente únese a unha serie de asasinatos estraños e brutais. Sóng verase obrigado a participar na investigación dos mesmos descubrindo as cousas case ao mesmo tempo que o lector. A historia está contada en primeira persoa, así que protagonista e lector case son cómplices no longo camiño que levará á resolución destes asasinatos aparentemente incomprensibles. Suspense histórico e aventuras, unha mistura que neste caso resulta bastante ben. Neste sentido destacaría dúas cousas, a amenidade e o interese polos datos históricos, referidos non so á ciencia forense, senón tamén ás formas de vida da sociedade chinesa do século XIII. Tras moitas novelas históricas sobre a Idade Media europea non está para nada mal cambiar un pouco o marco e ler sobre épocas e lugares algo máis lonxanos e quizais descoñecidos para a maior parte dos lectores. Por iso mesmo recomendo que visitedes o blog do autor sobre a novela, onde poderedes atopar moitos máis datos interesantes sobre a mesma: www.ellectordecadaveres.es

Gustoume moito o libro e atrapoume desde o principio. A pesar diso algunhas cousas non me convenceron completamente. Entre elas a grande cantidade de desgracias e problemas polos que ten que pasar o protagonista, quizais case quedando no límite do esaxerado nalgúns momentos, algo que incluso pode chegar a saturar un pouco ao lector. A pesar diso o interese non decrecía demasiado por eses outros aspectos que comentei referidos ao mundo oriental que aportan esa nota adicional. Os demais personaxes son todos eles interesantes e fundamentais na trama, iso si, non hai ningún prescindible ou que estea de máis e todos eles aportan algo á historia. Non falo deles porque entón tería a tentación de contar cousas de máis pero quedo co adiviño, o profesor Ming e co personaxe feminino máis importante da historia. A parte histórica resultoume máis que interesante (ampliando os coñecementos que adquirín con outra novela ambientada no mesmo sitio e que comentei ao principio deste blog, “Ginko, a primeira doutora”) e intégrase perfectamente con esa historia de asasinatos que terá ao lector pendente de descubrir ao culpable.

Unha novela recomendable, garante un bo rato de entretemento para calquera lector, cun tema orixinal, unha boa e interesante recreación histórica e un personaxe que me encantou coñecer. Agora queda na lista de pendentes a primeira obra do mesmo autor, xa vos direi que me pareceu.